Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

JO 
T AB V L A KV M 7{VD0L^ 
T r æ c e- & figuratis seu logisticis. Et in Additione qui- Exempla his observationibus sobjungerc 
i>I "intt'ro ^ em % uratonun i P ro hamm tabularum usibus, non est operæ , cum sine facilimæ, & m præce- 
rnm&Par- emergit ex Numerationis pnus explicaiæ legi- ptionibus sequentibus identidem inculcentur. 
tium t raft a bus, cautio hæc una, ut quoties ex Additione 
lion9, 
duorum vel plurium, non minus consurgit in 
summa, quim signa ii. vel gradus toties 
abjectis totidem signis vel gradibus, residuum 
loco Summa? habeatur. 
VidlTim in subtractione unius ab altero, 
primum diligenter attendatur , uter ab altero 
lubtrahendus offeratur : &tuncsisobtrahcndi 
prima Ipeciesad sinistram fuerit major eadem 
prima specie aireriusnumeri, a quo sobtrahen- 
durnest, sivcgraduuraca fuerit, sive signorum: 
semper ad illum, a quo lubrrahicur, adseiscendi 
sunt 3 illic quidem gradus 560°, hic Vero signa 12. 
unius integri circuli. 
Quoties vero in Additione non minus ve 
nit inSummam unius membri velspecicsiquam 
gradus $0°, ve i horæ 24°, prima specie illicexsi- 
gnis, hic ex diebus constante: toties abjectis 50° 
gradibus vel 24" horis, præcedens species Sum- 
mae, augetur unitate. 
In Subtractione vcrb,quianumerusinqua- 
libet specie lubtrahendus, siquidem fuerit ma 
jor altero, unde dset auferendus, auferri nequit, 
nisi unitas cx specie antecedenti detracta, resol 
vatur in soas unitates speci ei subtrahendi: cati- 
tiodiligens estadhibenda, ne obIivisearis,iinum 
quidem Primum valere 6o‘'Secunda, unumq$ 
integrum gradum, seu partem, seu horam, go / 
Prima : at jam porro unum signum, jo° valere 
gradus, unum diem 24° horas, & unum annum 
communemjulianum dies jGf. bilsextiJemdies 
j 66. Hic crebro oseicahc edam exercitati. 
Quod si in altero numerorum addendorum 
vel sobtrahendomm exprimatur vel currens 
mensis,vel character signi nondum absoluti: eo 
rum loco sumendus est numerus, illic quidem, 
dierum omnium in mensibus, ante currentem 
completis, lucverb,signorum emensorum ante 
id, quod adhuc decurritur 5 qui & ipse comple 
torum signorum numerus in gradus erit resol 
vendus : & sic lii dies resoluti, cum diebus de 
mense completis, aut hi grad 9 resoluti, cum gra 
dibus residuis,supra signa integra,in unam Sum 
mam conjiciendi sunt, quoties alterius numeri 
species prima ad sinistram 6c ipia, illfc dierum, 
huc graduum fuerit. 
Caput 11 se 
Df mVlTIVLICATIONS 
Et I riSIO NE LOGI- 
flic a uflvitd, pro his Tabulis} & de tfeptx- 
c ofiade, cujus ope suffulti, fltb~ 
• levamur illis, 
Æc doctrina, ut supra dictum, re 
linquitur suo loco,etiam in his Ta- 
rpp bulis; quam petet calculator ex au- 
thoribus nominatis; ex quibus di- 
seet, eam totam exerceri non pos 
se, nisi instituatur numeratio per colsectionciu 
sexagenariam perpetuam. Quanquam Summas 
raro ad collectionem unius sexagena? ex integris 
ascendunt; & facile tunc est, pro 2. signis usuali 
bus, unam scribere sexagenam, seu signum, uc 
appellant, physicum. Nihil igitur calculatori ta- 
li, logisticam antiquam retinere volenti, officitsiwtp* 
modus Numerationis Tychonicus, hic in Ta 
bulis observatus. 
Quia vero additiones & divisiones istæ lo- 
gisticæ antiqua?, plurimum exhibent laboris & 
molestiæ etiam exercitatis; inter fines ver6 Ta 
bularum præcipuus est, minuet e laborem com 
putandi , parcere viribus intentæ mentis, tk re 
dimere tempus: consilium ab his sex proximis 
annis hoc cepi, ur Logantfamos Neperianos,in 
ventum præstandffimum, in Logisticcn etiam 
inducerem. Ejus rei specimen aliquod dedi in 
Ghiliade ante anos quatuor conscripta, sed quæ 
cumsoopræceprionum sup piemen to, hoc de 
mum anno prodiir.Hæc Ghiliascarnonpocue- 1s* 
rit recipi in Tabulas Rndolphi, dixi mmppie- 
mento. Pro Chiliadeigimrilla, & pio usitato fol nf* 
Canone Hexacontadost, qui habecareas 1800, H** 
h i c e st He p ta co si as, a £ 2. Tabu!ar um, 1 isque ad 
£11, per facies decem, singulas columnarum 
binarum. Eaverosicestdicta brevitatis causa. Rati*»** 
qisod septingentas & viginti exhibeatLogaririh- 
mos, totidem partium unius integri. 
Constant alitam. Hepracosiadis columna? 
DiftrijfHt 
Ha?c ratio* per completa operandi, univer- singular columellis quinis ; quarum trinæ me- &*t****fi** 
falis est, eoq; tuta. Sed cum eam etiam line insti- diæ sent præcipuæ; Sc intima quidem vicem ge- 
turione,quotidianasoppediret experientia; fa- ritarearum ; circumstantes, vieem marginum 
cile etiam erit calculatori observare compendia Canonis Hexacontadon. Harum sinistra inseri- &!***tU 
Reguh de & cautiones speciales. Uc est hæc 5 qu6d, quo- ptionem habet Sexagesimarum, dextra Vicesi- 
incompleto- ties ad signum, vel diem, vel annum incompte- marum quartarum: unde illa Sexagesimada, hæc 
* tum, additur humerus signorum,dierum,anno- Quadrivicenaria cSrebro mihiuforpatur. Sexa- r ^ M 
“ratito rurav ^ completus, summa emergens, ultimam gesima autem illic potius nominanda censui, 
unitatem habeat incompletam. Eadem in sub- quam Sexagenas, aut columellam Sexagenari- 
tractione locum habet observatio* præsertim si am,utveliplainseripdo usom ejus porimmurn 
parvus sit fobtrahendus, ut numero completo- in his Tabulis doceret, qui usos ad Sexagenas 
hon progreditur, etsi pollet, 
Siquæras, quid denotetur in his ^columel- 
lis per 6o\ vel per24°, respondendum est, de- mer * & 
notari quidem in genere unum integrum abstra- 24 * 
ctmn,quodinteliigitur dividi in 6o\ velin24°i, 
«qua 
rum , a numero currentium ablato, residuus sit 
numerus currens. At nunquam sunt addendi 
currentes ad currentes: necalceriab alteris au 
ferendi : nisi cum volumus, completa else re^ 
sidua.