Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

Hdroemmm 
r -w' 
# 
„ " ' Znhuiusmodilibri prlcipio qnq; preci, 
:p:v H nrenotlda: videlicet q sit intentio:fi materia: que 
milita» <u. nvimpbilosopbiesupponafrquis modus agen 
S':r qs !* 1 > Nas. Intentio vnigregorij in bac pnri 
^ cSx i’auoiv» utt diuetsaspstitutdes x decretales exks pro 
decesso?suo? in diuer^ " 
fa vispsas uolumta seu 
comMnScsrque viss» 
cultates studetib 9 inge., 
rebant:invnac6pilatio 
ncj resecatis supfluis ad 
vtilitatelegentiuac stu 
dentium reducere p ut I 
eiusdcdui grego:* jcon 
stimtioneeuidmtiusve 
claras, rjslfcateriai b 
opere sunt ipse pstitutio 
nes:i decretales epistole 
sub singulis titulis coU 
locate, Btilitas est ut 
bis lectis r ltellectis scis 
m 9 oisternefinf equiri 
iniqun.-i vuicuiq? red- 
dere q6 suue:ttnb iu^ 
stitiac6sistit:vtmsti,de 
iust.iiufl^n.i.xij.q.» m 
cuduotissiml. -Sup 
ponitur etbice.i.mo:ali 
sci?tie: sicut r altj Itbrt’ttt 
ris. vnde etiam viritim M 
perator:legibus nostris 
bolum mores intedim» 
corrigerc.c.de fecund. . 
nup.l.i.f°Esd»agS 
di talis est.Diuidit mk 
opus suum in qnq; par 
tes.Zn prima parte rra 
ctat ve summa trinitate 
? fide catholica x decon 
stitutSibus ve rescriptis 
Innomine 5ancre ninitskissmen. 
Lompilario dccrctalict gregotij.a^ 
•glcgoiius' epi 
scopus feruu6 b 
seruo£ dei di 
lectis filijs e do- 
ctcnitomfcbo 
lanbus vniuer 
lis bononie"co 
^mordttbussalu 
rem'r spostolicam benedictione. 
"O t£x f pacificus® pia miseratoe 
JLt ©ifposuit 0 sibi subditos*fore 
pudicos*pacificos'r modestos": 
Sed estrenam cupiditas" fui ^>di 
garpacis emula:marer licium: ma 
teria iurgiorum: tot quotidie no 
us litigia''§merat:vt nist iusticia*' 
conatus eius sua virtute reprime 
ret: <i questioes ipsius implicitas 
explicaremus bumani sederis liti-, 
gatop abusus extinguereti dZco' 
libello''repudij cocordia extra mu 
di terminos exularet. Ideoqz lex 
Editur": vt appetitus noxius sub 
turis regula limitetur': per quam 
genus bumauum vtbonefte v vi- 
t>e tudicib^-r eorum osstcijs.In seda parte tractat ve iudicijs x cooperan 
ttbus ad iudicia.Jto tertia parte tractat ve vita x honestate clericos rc^ 
bus eo? iecclestarn.Dn quarta ve spSsalib 9 x matrimonii s x fpedime- 
tte eoru.In quinta veaccusatibib 9 x criminib*i penis eo?.Lt ftc termi 
nat tractatu suu ipsu viuidens in qnq; panes ad similitudinem qnq;s? 
fu corporis: quos qlibct q tudicat habere vebetraliter non est idone 9 iu^ 
dep.sic enim ois copula coniugalts restricta est vsq; ad quartu gradu ad 
similitudinem quattuor bumoru vel elemetoru corpis buani: vt. jf.d c5 
fan.-r affi.nodebet.§. < pbibirio«*r Dices Lrregon 9 episcop 9 sera 9 suo 
ru dei xl^x hic est libri ritui 9 . 
b Seru 9 .sicetiam imperator appellatjseseruu.C.de ossi. pre. pretor 
aphnce.l. Lcirca pn.vel dic q> dicit ex huilitaterqa q maior est vestru: fi 
at lic minister vester.tp.q.tij.nuU 9 pmas matth.xx.luce.xxij.i mar.c.x 
vel fera 9 vicik:qa sicut per seruuacqrif vomino.insti.per qs perso.no,' 
bis acq.circa prin.tta etiam per dominu papl cuilibet ecclesie potest ac> 
qri.s.vecensi.cS mstantiaun panicula q decisa est deprin. js.vt.li. pen. 
ecclesia.ij. stc per imperato:? acqrif boflAin au2.c6sti.que digni.fi. li> 
be.a pa.po.§.illd quoqj.col.vi.-i noctes vucit msomnesrvt subiecti lv 
omni qete consistantrin auc. vt indices sine quoquosuffra.in prin. coi. 
ij.-i vicit imperator: voliitarios labores appetitu 9 : vt qcte; alijs prepa^ 
rem 9 .in auc. vt diui.iuM.vssubscrip.habe.AoriosiM. Do.in pn.col. 
viii.j.jj .deresti.spo.c.frequens.. 
cL7^ilijs.benedlCitfiliis:qrsolumodoprlarcbasarchiepvsieposfra 
tres appellat:oes alios ftlios.js.decri.fal.quam gram. 
d;CT 36ononicc6mo:atibus.'i ita nS in castris:qm fi in castris studeat: 
beneficia er printlegio sibicScessa occast6e studii bfenon bbent.f.6 cie. 
n6 resi.tue fratemitatis.*jPreterea ex quo dicit bononiernon vf <$ alijs 
* mittant alibi studentib 9 .-! stc n5 tenens reciperehac copilatione;: q: If e 
pape non extenduturad alios cp ad eos quibus mittutur vel que c6tine 
tur tn eis.ar.f.de otfi.dele.p.-z.g.i.c.gratum.a.c.cum olim.Sed non 
estita.omnes enim tenens ad obseruationem hui 9 c6pilationis:sed ,p^ 
pter studin quod est bononie cdmunius x generalius prccipue in utrbq; 
iure:-i ibi quasi de oib 9 partib 9 mundi sunt studentes ideo poti 9 bon5ie 
diriguntur: a ita omnes tenens hac compilationem obscruare. que nec 
postfcnt nec vebent singuloru aurib 9 intimari.rvi.di.quod dicitis.t.f.h 
post.prela.ad hec.i constitutio principis post duos meses a tempore pu 
blicationis omnes astrigit.in auc.uk facte none consti.circa pnn.col.v. 
i. js.de sen.ercb.nouerit. 
e T Salutem.per talem salutation? non tollis erc6icatio:sialiq schola 
res vel magistri essent crcSicati tepore publicationis.) »de sen.erc6.fi ali 
IO quadovbidehoc.36er. 
At.^p^afiaie.C’iprimo ponit ero:diuinquo?cluditfiiialem 
intentu; luris generalis.Sc$ nd^ationein qua ondit finale intetfihuius c6 
pilationis seuiuris particularisabisane.Zeitio pcluditibi:voletcs. *(P:ima 
subdiuidinir:q: primo ponit fine viatonsvi.bois ad que a deo oisposit 9 est. Se 
cudo cam‘t>euiat6isab hoc fine ibt:s; efirenata.Zcrtio ut ad debitu fin? viator 
deducat -eludit lege necelftria x ondit tres virtutes ac ppetates legis ibi: t6qz 
lepadis sc6a ps subdiuidifrqa 
ipuoponiteuctucirca pstitu 
rides ecclesiasticas coircctoi fu 
mittedasn pSit materta x caj 
impulsiua hui 9 ?pilat6is. Se 
cudo peludit cam final? ibitad 
c6c;.5Tcrtioca; coadiuuanua 
ibi:p vilcctu.LLuano formale 
ibi.resecatis.Lt hec viuisio sus 
ficit^> fumario. Llbbassic. 
1C iRep,altbi appellas impera 
to:.ri.q*iif.iultanus. 
g C iPacificus.qui ut pac? vo 
ceret venit in mundu.xxuj. q.i 
nisi bella.regnutn eius no est 
ve hoc mndo.e.ca.q.iij.§.i. x 
in eulgelio Zo.c.xviij. T.Z. 
b C Disposuit.s.p «puidentid 
cpdestinattone no necessitate 
qr vasis ire ic.xxiij.q.iij.nabu 
chodonosor.de pe.vi.iiij.§.sic 
. ttaq;.'upcedetib 9 ‘Xsc4ntib 9 .§ 
i <TSubditos.i,p:edestinatos 
qsi etiapcccatcoravno vicuk 
peccare:depe.di.i. < rttenit:qui 
etia si peccat:nibilomin 9 salua 
buntur.de pe.vi.iiij.sic itaqz. 
Lontra primu victu est.de pe. 
t>t.iui.§.bancsocietatem. 
k CnPudicos.i.castos.sic x V 
pcrato:subditossuos castitate 
ssuare bonas. vnde dicis :castu 
tas sola est que cum fiducia po 
sibilis 2 deo aias putare i auc* 
de len6ib 9 .§.sancim 9 .col. iij. 
fi suaderi pfit.impcrari --o n p5t.pmf .q.i.integritas.vn oebem^esse pudici qr 
impudicus oculus impudici cordis est nuncius.rrn» .q. v.nec solo. 
I C^iPacificos.i.pace custodientes, vnde etia t>icif :beati pacifici qm filis dei vo 
cabunmr.xxiij.q.i.noli.imat.c.v.T.Z. 
m- Csl^odestos.i.teperatos qr quilibet debet habere in se teperantiamrut sciat 
seruare misericordia x rigorem: nelstmul vtruq;.rlv.di.oisciplina.36er. 
n C'£upiditas.queestradirommmalo?.plvii.t>i.bono?.inau£.utiudiccs st 
ne quoquo sussragio.§.cogitatio.col.ij.i hocide3innu1mr.depe.di.ij* §. quia 
radit oiumpost illum.§.er piemissts.. 36er. 
a C*iPiodtga.quia non solum rerum:sed etiam fame quis pdigus est:ut ha> 
* bctur.C.de hia qui pe.no.Li. jf.de er.p:da.ep Iris.t talis crudelis e:qui fama; 
sua negligit.rij .qri.nolo.a vere.q: ois etas ab adolesc?tia p:ona est in malum 
rij.q.uomnisetas.'iommscreaturasubvitioest.depe.di.ij.f.cbaritasadfi. 
x humana natura quodlmodolabimr ad oelicta.in au2.de monacbis.§.fi qs 
igif.col.i.-i p:ocliu 9 est bolum curius ad voluptate-i natura ? imitatrix vitio? 
xx.q.iij.Miu 9 vn claudian 9 .*|P:ocliuio: vsus l peiora vak:s; l eo q6 dicit M 
ga vf sibi pna Ira istarqr pmo vixit cupiditas :qr qui est cupidus no estpdigus 
sic mtelligecupiditasreftrf Htnad retention2 t?poraliu:pzodigaquatu ad eua 
cfiation2virtuntm.q:vnuerpellitaliud.rrri!.q.i.cu5rcnunciarur.36er. 
p C2Litigia.bocideodicit:q:bumananaturapronaestadoil1enti2du.f.dc c5 
ces.pben.q:diuersitat?.'i.ss.adtrebel.q:potcrat.'idec6.di.iiij.sicutinsacram 
ris.-i.ssdearbi.itemsi vnus.f .ult.-rnouas deproperat edere formas.C.d uc. 
iu.enu.l.ij.§.sed qr diurne:-! namra introductu est: vt plura sint negoria H vo 
cabula.ss.de prescnp.ucr.naturalis.vndeoicitimpcratorq^naiura nouitatcs 
quotidie nitimr inuenire. vt in auc.quibus modis naturales efficiantur legitt^ 
mi.i sui.§.si qs uero.col.vi.i 16 nonis morbis noua cduenit antidota prepara 
ri.s.ve iura.calu. ceterum.r uaria experirnmta morbo? uaria uos cogunt rc^ 
media inuenire.l.oi.ut constitueres :x qp medicameta morbis exhibet: hoc iura 
negoci js:in*auc.hec Mtutio que inouat constiranone in prtn.col. vu j.-x que dc 
nouoemcrgunt:nouoaurilioindtget.ss.dcintcr.ac.6etate.§.ercaufa.-;.ss.uti 
pos.lcga.l.plane.i.ss.de ucn.inspicien.l.i.in prtn.-i. jf.dcossi.dclega. isinuate 
i.f.deercepno.pastoralis.jf.detesti.pnrium.-j.c.nenulumo. 
q C^nsticia.que ab alijs virmtib 9 augeri x ad mai 9 apparcf vesiderat.in auk. 
de referaidarijs.§.p:optcrca.col.ij. 
r Clibello repudij .quem olim maritus dabat uxori.jf.de diuor.gaudemus in 
fi.i.ss.ve oiuor.l.i j .§.in repudijs. 
s Clproditur.uthumanacoerceaturaudacia-rtuta sit inter improbos inocc - 
tia.iiij.oi.factefunt aut,nam per leges nemo benefacerecogitunscd maleage- 
reprohibetur.xxiij.q.v.ad fidem. 
t C'limites :ltmes est agro? difcrctio.undeuersus.lUmcs erat positus lite; ut 
disterneret agri.jf.deH. lig. forus. 
t) «Moiiesteuimt ‘ic.becsunt tria prccepra legis dequibushabes.ss.de msti, 
a ij