Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

TABVLARVM DO L. 
verbis absols o: & Igquor cum peritis Arithme 
ticae vulgaris* 
Principio notandum, quod in Regula pro 
portionum ^ quemadmodum Primus ot Sitiisti- 
mushcestadTertium, utSecUndus adQupci- 
enrem, aut permutarim, Primus ad Secundum, 
utTercms ad Quodentem: et quemadmodum 
in qualibet binorum copulam na lupponitur ma 
teria : exempli causa, in Primo & 1 Tertio mer 
ces , in Secundo & Quotiente pretia, aut per 
mutarim : sic etiam columellam ej usdem nomi 
nis sopponilht* Numerus Logisticus datorum 
sinistimus&unus reliquorum: &rursiim ejus, 
dem nominis columella siippOnunc Quotiens, 
& alter reliquorum. Nam etsi omnes quatuor 
poliunt pertinere ad solam Quadrivicenariam, 
aut ad solas Sexagesimals simul lumptas: pos 
sunt tamen copixlæ singulaead singulas pertine 
re, uria Copula ad Quadrivicenariam, altera co- 
fz-c- P u ^ aa ^Sexagesimanas ; janct:a8,siferatusus. Ica- 
j IUM ^ que hoc generaliter est observandum, utquan- 
do numen tres Logistici in Regulam proportio 
num suppeditatij» ad diversi nominis columellas 
pertinent; Quotiens sic excerpendus ex colu 
mella e i, quæ nomen habet a sinistimi columel 
la diversiim. Sunt igitur operationum Regulae 
Detri per Heptacosiada, leges tres, singulae sin 
gulorum casuum. 
C A S V S I. 
T Rifici- trium datorum unus, sit ipse Denomlna- 
f twm t©* ^tor alterutrius columellarum , quæ stant 
proxime circa Logarithmos, puta si sit vel 
60. vel 24: siquidem is steterit in Regula De- 
tri primo loco ad sinistram /tunc mera est Ad 
ditio ; excerpti enim Logarithmi reliquorum, 
( cujusqj in sua columella quaesiti) adduntur in 
vicem; lumma quaesita inter Logarichmos, ex 
hibet e regione Quoticnrem in Columella sua le 
gitima: quam docet Praeceptum p.eiigere, 
EXEMPLUM PER SEXA- 
GESIMARIAM SOLAM» 
Hora una fen dant motum, quid dant sJMfmuta 
idfyCimitn 6o\ 49 . S°"• *5 - 35* 
Log: 18566. Log: 8s 2 40. 
Summa Loganttomorum 103806, dat QhoH- 
entem 2/. 14". tx Sexagejltkanky quia Secundus 
Cr Terti m sunt ex illa»cujus Nomen (Sexagesima- 
rta) repræfentnturd primo 60. Et quia Tertius am 
Primo denotant tempora ; Qnotiens igitur cum Se 
cundo consentit ad denotandos motus ; ita Minutis 
Hora2s>ss\ competit motus 2 /. 14 \ 
EXEMPLUM PER QJIA- 
, drivicenariam sblatru. 
*Die uno feu currit Luna quantum Horis 
Ploris 24* Gr. 14\23. 19°. 42. 
Logar. jt 20o» Logar. 19730. 
Summa Logarithmorum 70930. dat //** 4#\ 
ex columella quidem eadem quadrivicenand, quia 
m oa quajiti ambosuos uafttfim Logarithms; sed 
quia Tertius fuit horarum ut & Primus: hic jam 
Quotiens eflgraduum, ut Secundus. Horte enm 
7p\ 42. competunt Gradus n Q . 48*. 
EXEMPLUM PER COLU* 
mellam utramcpe_», 
T>ie uno feu turrit Sol quantum tursit 
Horis 24. Scr. 59. 3?"*. horis 21°, 39, 
Log. ex Sexag. 640* Log. ex Quadrtvicen. 10319, 
Summa Logarithmorum 10930. dat feflum 
53 % 4$ \ €x Sexagesimaria* iertius emm m colu 
mella & in materia consentit cum Primo* illi feti: 
in Quadrivtcenaria quafito Loganthmm efl da 
tus: Secundus igitur & (solumeUa 337 Materia de 
bet consentire cum Quotiente, ut sit er hic ex Sexa- 
gesimarid, quia Secundus m ed quafetus, Loganth- 
tnum efl adeptus, 
Nota I. Hic observa, quod duae Setfa* 
gesimariæ, sicut unum habent nomen, siemu- 
tuas etiam tradant operas. Si enim stent in se- 
eundo vel tertio loco, Sexagesima plura qukn 
60. hoc est, quam unum integt ttm; tunc totus 
hic numerus Logisticus est quaerendus in Sexa 
gesimals privativorum, Logarithmus autem 
per ea excerptus, debet usitate non addi,led sub 
trahi, li quidem potest, cum sit privativus* Nam ?&?***&* 
in hanc Subtractionem tunc redigitur Additio 
Coffica. Residuum ostendet Qupticntcm ii* 
Sexagesimaria sinistra* 
£x£ttPLUl& 
SDie uno seu currat Sol quantum currit 
Horis 24. s 4 t\ 20". horis 2i\ 39 * 
Log. per Sex.pnv, — 2190. Log.ex Quadr.i 031 q. 
Subtrafio 2190. ah 10^10. (quodcfi hic addere ecs 
ficeJ fit 8 / 20. dans s/. i§'. tantum Sci currit hork 
2i°. $9 . exiftente hoc diurno. 
(In hoc Exemplo hales typum compendiosa culmi am 
coitoiiiorii* Motuum»per hora*, minuta & secunda; ut non 
fit optuperreptaresingulorum Vianet arum Tabellae singu 
lares , quAjunt & numero & ingressu, simguU multiplies, 
melesi-A. De hoc infia moneo suo loco.) 
Nota II. Si ver& nine major eilcf pri 
vativus iste, quam alrcr, unde Cossa ilium jubet 
subtrahere, tunc vice versa, illum ab hoc aufer u* 
sitate, dc residuo prrfigt signum privativum — Pi.rff*e,% 
Et tunc residuum hoc debet ex Sexagesimals 
privativorum excerpere Quodentem, 
fiitMPtUif, 
Horis 24. currat *J\Cercuritu in eccentric» 
Orbita 4.32', 27". quantum currit horis ai°.3^ f 
Logarithmus frivatitm ad 4 0 , 32', 2/'. tfl cir 
citer —131400. hicsuperat Legarithmum 163/0. tertHcM, 
unde ut privativus effit Jubtrahendut, quare hio 
iiidjftm ab illo fubtratlus, relinquit prtvattvum fer 
— /41040. Et hic Logarithmus offendit i» Scx4r 
gefintis privativorum circiter 4°, 6'. 0", 
Nota III. Veruntamen, quando Le. 
gtsticus fecundus vel tertius, in Regula Detri ali. 
quot vicibus est major uno integro icu So. (cra 
pulis j tunc praestat eum in gradus collectum, 
juserer*