ASTRONOMICVM ■
nam fit, an prima,. an fecunda, an tertia ab anni principio,
eandem enim conjunctionem fiue oppofitionem in pofleriori refum
mes inftrumento, perq? eam traduces filum, quod fi incidit ter mi/
num eclipticum,fiue in capite, fiue in cauda illud uccidat,vbicuq*
tandem reCta illius cyfra inuenitur,certus es de poflibilitate ieclipfis, ^
fi modo id media coniunctio vel oppofitio admittit. Quomodo ve
ra coniunCtionum vel oppofitionum poflibilitas agnolci debeat, ali»
bi eft' dictum, Vt vero terminos eclipticos reCtius perdifcas,fciendu
eft Solis fore eclipfim,quoties filum huiufmodi area
aut huiufmodi jn quibus O charaCter reperitur in ^
cidit, 8c hoc in die artificiali tantum, Luna: vero deliquium fit,quo^
ties filum talem I 3> 1 ■ ■ i aut talcny ■- r <£ 1 figuram >
intro rapitur, fed nocturna fit illa oppofitjb oportet*
EXEMPLVM
C AR OLI
Imperatoris ^
Quod fi in natiuitate Ctefarea indicem X Y dirigis' fiiper die o >
horas «, minuta lanuarii, tum rotam hanc fuo loco dederis,
annus enim nondum dapfus eft, Sicoftenforem orbis fi;perni Z V
diei ii,horis i 3 minutis admoue,& locata erit pro vfu totius
anni. Iam fi inftrumentum prius infpexetis jz Maiidie media
comperies,quintam in ordine, quare fi filum per quintam </> inflru-
menti fecundi ducis, oflendirur per illud in gyro Menfis Maiidies i 3,
hora zO) ii io fere, Verum Biffcxti ratioe demes hic diem vnu,.
& reflabunt dies ) z, Quoniam vero iuxta rP hanc f inuenitur
cauda, 8c hoc in inftrumento priorr,ecMpfis,vtfiat putandum eft. Pm
i nde fequens etiam inftrumetum erit intpiciendum, ( filo fiiper oppo»
(itione $■ perfeuerate) vtrum terminos Luna: eclipticos filum com>
prehendat, in cauda quinta, & certe comprehendi videtur, ideo citrae
dubium aflerueris Lunam in hac <P delinquere. Attamen, quia
diurna illa <P eft,ea propter Lunam fub horizonte confiftere necefla
rium eft,nec fieri potefl vt nobis appareat illa eadem de caufa. Rc/
periturpreterca </ quedamin Maio,& haec z8 die Menfis eiufde,.
coniunCtio autem lexta haec eft,ab anni principio,contingens fere ca»
put Draconis fextum,quocirca filum pex fex tum inftrumenti fequen-
tis coniunCtionem fi educitur, idem demonftrat diem 28 in circulo
Maii,horam quoqt jf, Bifextu propter dies 47 accipitur* Nunc
fi videatur caput draconis fextum quoq? terminus eiufdem eclipfis fo»
laris a filo contingi cernitur, adeo vt oporteat Solis deliquium fieri,
hoc autem intelligitur fecundum </ mediam. Verum quia vera cir
ca noCtis medium euenit,velutifequentiadocebiJt,idcirco penes nos •
confpici nequit. At Nouembrisdie vndecima, circa draco»
nis caput duodecimum offenditur,quam fi per inftrumentum fequens
examinas, filum in draconis capite j z mo terminum ecWpfis Lunaris •
fcindit,ea igitur <P finedubio,quia in noCte euenit nobis,colpicua eft,
L
EXEMPLVM
REGIS •
FERDINANDi;
\ T
ExemfcKim -> fRex FERDIN AND VS eafclcm cum Cacfareradices habet na*■
ReoisFER^ tus, quapropter rota X Y in diem o, hora zz, m ftatuitur, .
DIN A N DI I & deinde filum per annum educitur tertium in limbo eiufdem rotae,
UL ' 1 ' rurfufcpoflenforfubducitur,6eorbisille reCtificatus eft. Superiorem
pariter orbemhdcmododiQronejadducens primo radici quae eft dies
] j hora m ff. Deinceps tertio anno, Poft hoc inflrumen*
tumintuentiprimum occurritlecunda <p die Martii fz fieri, ter=
tiam attingens caudam, Ideo videndum eft,vtrum Lunae ecHpfis acci
derepOflit. Iam fi per fecundam <P tendis filum in inftrumento po
ftcriottjCernisquod idem incidat ecltfpfis Lunaris terminum nequaq,
ob id neqi ecHpfis fjaeranda eft,hoc intelligendu eft, quo ad media o 0 ,
quo adversi adhuc fieri potefl, vt terminfi incidat ectypfifqj contingat,
idquodfequentiafatisaperiunt* Adhuc eode anno die 27 Martii
tertia caput draconis quartum contre&at, quapropter fecundi inftru
menti filum per d' tertiam directum ollendit in gyro Martii diem
extenori vero in limbo horas Preterca terminum fblaris de
liquii quarto in capite attingit; quamobrem certo ecHpfis afleritur
fututa Solis,nifiaccidcret autem circa noftem mediam, ficuti lcies
confequcntcr,ob idnuQam fperaueris* Eadem ratio iirreliquis eft vni
uerfis*
*. Enuntiatum j
CAESAREVM
BNVNCTIATVM VICE SIM VM Q.VAR.
Cognito iam eclipfis die, horam quoq; Sc minutu </nis
vel nis mediae euenientis,contemplari*
ENTENARII RADICEM PER-
fpice in eade qua primis foluifti, coniun *
tionis fcz Lunae Sk Solis tabula,quam
mox in limbo inftrumenti prccfentis re
quire,ab hora meridiana fest j z or#
diens, Inuentam fuper Q oflenfbrem
loca, Annum poft hac refiduum&cur»
rentem in limbo rotula: Q, querens,
cum P oftenfore fecunda: rota: figna.
Nuc horam & minutu cf'nis vel <3^ nis
media: cogniturtts,redi ad priorem figu
, ram, inquadiflantiam eiufdem a prima lanuartj coniunCtione,oby
ferua, fi coniuntionem vis,tum eam in limbo exteriori cum niime»
risexprcfTam veftiga,perquam fimulacdutum filum fuerit, horam
& minutum in limbo referet. Pari ratione & oppofitiones examina
bis. Verum hic notabis , vt fi vfu vemat oppofitionem in Ianuario
procedere coniun dio nem, eam in hoc inftrumento, ficut etiam in
fuperiori, cum >£> infignitam efle* Documentum huius rei fit hoc
planius*
Exemplum C A R O L V
Cautelae
uahdaquaj
<P pnecedij
principii
ni.
q IMPERATORIS CARO LIradix fuit dies o hora ^
m fij.* In limbi igitur ambitu horas zz m pomeridianas quee^ CARO
rito,quomox indices Q. 8c P vtrofqj ducito. Anno o refiduo ^ m P er ‘ U0!
fnperante,& rota: fic omnes fuis reddita:locis fuerint. At cu enun
Ctiatum vicefimum fecundum dederit Februari) natiuitatem
pracuentionaIem,vt ducitur,quae fecunda eft <p poft primam anni
coniunCtionem,filumper fecundam oppofitionem fecundi limbiren*
des, 8c in horarum limbo, horas <f m o videbis, tempus,quod me
dixconiunCtionis verum eft*
Exemplum FERDIN A N DI*
f FERDINANDVSROMANORVM Rex, quando eun Exemplull
dCm*cumCariarecentenariumpoffidet jfoo fc^,index Q i» ho= gisFERI
ra zz m ^4 permanet. Verum, quia natus tertio anno currenti NANDl
dicitur, P oflenfor tertio anno in limbo Q rota: applicandus eft, 1
Enunctiatum zz docuitnatiuitatemcoiundtionalem effe, quia pro
xime eam anteiuerit coniunctio, z? fcz Februarii,quse fuit fecun
da in ordine, propterea eadem in inftrumento luftranda eft,filum<p
per eandem ducendum, quod horam jf m poft meridiem, die
autem zf in quo media illa coniumftio faCta eft, indicat Non ali
ter acturus es in annis Chriflum praecedentibus. Indicem enim Q
fuper radicem centenart), P fiiper annorum reliquias inducens, Fi
lum deinde per coniunCtionem vel oppofitionem extendis,quod ex<-
tenfum, horas & minuta in limbo fignat*
ENVNCTIATVM VICESIMVM QyiN
Argumenta Solis & Luna: media, per qua: tempus ve^
rae alicuius coniundlionis aut oppofitionis diieitur,eon* ;
fequi*
VPERIVS VBERRIME IN
theorica Solis tractata eft Argumenti
medtj cognitio, ad quem locum te rele
go, breuitati confufens; Similiter Lu
na: motus, Arg,umentum<^ eius,inftru
mentum proprium defini uit abunde,
que repetend* tantum admoneo,cum
pluribus anteacta perfequi,&moleflu
legenti, & futife tradenti fit. Sedquo ’.
exempla noflra finem perfectiore for-
tiantur, pauca adbuc addentur. ExetoM
Cxfaris pra:uenrione, fic enim loquti- CAR 0 "
tur, quat orrumeius anteibat, Solisargumenrum mediu efle depra:-
henditur ex enunCtiato jx, s 8 H 1 m j-8* Luna:Argumen ExempIu^J
tum V x g 8 m j8* q In Regis autem coniunCtione (nam gisFE
cf natum praccefllt) af die, ir hora, 31 mi. Februarii.Argu NANDI'
mentum Solare medium, habet s 8 g J3 M $a* Argumenta
Lunare, s f gra, jo m 3f*