Volltext: Linz, AT-OOeLB, Ink.-248/Adl, Incipit liber primus de celo [et] mu[n]do Alberti magni philosophi clarissimi

ait otinue fcmper fnt quante 7 otuifibilee:erso Conti 
nnum i femp oiuifibilía oiuíditur:butus aüt otinui ge 
nere accepti (ant fpes co:pus:füpficice:linea:tempus.n. 
motue:« loque: ficótintia fint:tri becad ofiderationé no^ 
tram nó ptinent:fed itcrbae fp£e continui cozpus Coiui 
fibile masie cterio:q: oiuidit fco omnes oimenfioncf 
s fic b; oimenfiocg:s idco cii non fit receptíbile alicui? ot^ 
menfionis:amplius ipm ett premi genere quátitatem 
babétiii:magnitudinie aüt [pés d babét vnàá tantu tríü 
pimcnfionü eft Línea:qz vnica tanti oimenfio:s patina no 
pót imaginari i continuo nifi ínter ouo puncta:que pztn^ 
cipia sunt vimensionü, n continuo aüta quolibet puto 
ad quelibet punctá crit eucere linea rectam. Et linee quí 
Jdem funt fimplícce:c opofite :fünplices quidé funt ficut 
vecteez circolare: fed vecta ert fimplex: fcóm fozmá:s eiTe 
tíam:q ex vtraqs parte nó babet nifi fozmam recti : «ire 
laris at nó fimptt fimplex eft:qz i vna parte b5 formam 
»cauí : zin altera oneri. se tlentialiter ti eft fimplex, tt 
aüt compofita queé pluríá fosmaríi:s plurius eifentíarü: 
ficotilla que vocatur carua quocügs mó oicacur curta : 7 
veb oirimustpbifiis. SDbpée vero masnimdimie que 
puas bs oímenfionce:eft fupficiee:co ep fit füperioz facice 
quátozii cozpozíi: s b?moí cà eft:q? ficuc a puncto ad pbi 
ttum i ótinuo nó cotínsit nifi líneas oucere . ara oc linca 
i líncam ín otínuo norm cóuenit nifi füpficicm erpandere : 
et ideo necellario b&t duas vimensiones:vnä quide3 sui 
p:incipii atuo fluit « beceft línea . Aliter bet p:opzíam 
inquátü cit quátítas pducta:ficaüt non fit ini Linea : arii 
illius p:incipià ci fit panctus:noó potuit babere pzinci 
pioilloalíam quátitaté oiuífibilé, s«bpée aüt masnirudt 
nís quctres bét oimenfiones ett co»pus tripliciter oiuifi 
bile:5 fllius cà eft:q: non cóuenit inter füpficice ouas «€ 
nifico:pusicötinyo. Jn plano eni continui nó conuenit 
acipi aliquas ouas fupficice:ita q» tertía fit bie córínua 
pomnia:q: tree faperficiee erüt füperficies va numero 
vni numcro: ídem nó pzodudit a feípío fcom naturam 
qd? ftóm bocefict ide guucns  pductum:s ín porétia:7 
Í actu fumul « femel, zErgo imaginari o5 ouas füperficies 
piftarci continuo fecádü pfundi:s tuncnecflarioa füp^ 
ficie pducctur cozpus: gv Y ná babs lince oitméfionem:q € 
pzincipiü füpficici:z alterà oimenfione bét fui pztndpij: 
c et fupficice: tertíam bét ppzíam inquátum elt quáti^ 
tàs pducta:s pxcteriftas non eft aliqua magnitudo oif 
ferens fcóm fpemab illia: qui locus queda eft füperfi 
Cice. ffáaüt buíus matbermatica qde eft:qm intelisi nó 
pe qápl quátrce oíametri fccent fe scöm rectos anguy 
oe:qirti cá nos ptrabimus intcr quelib3 ouopuntta line 
aim facimus quatitaté pzima:s cii omníe füperficieg fit Li 
ica: vel Líncis contéta ptrabimus atía lineam oztogoria 
litera purtoílling:2 quociqs nó cxluditus eam ad 
aliá:inuenimus füpficié, volétes ai pduccre atíá fps ds 
títatíaa purcto o:togoniíj: bocéab angulo recto: intelligi 
iüeslterá ftare füpficié:s o:tosonaliter ocfcéderei pfür 
zum: quodias modo illá cdudimus iterfi ci alijs iue 
nimuecopue. Ac poffümueoicreg L5 fco retos 
angulos fe nó fct nifi tree oiamctri:tri fccondü anaulof 
acutos vlobtufos fere fe porfünt multo plurée . sbuia 
I5 boc verü füerit bocuo fadt atíá fpém quantitaris:cui? 
raufe fant tres:quarü vna ert:q retue dft pzimue angu 
liis: quéalij oiffinitint:q: bebeeeft; qui maios eft reto 
actus qui rectomimoz:s ideoalij anguli nó faciünt 
aliquid q9 fpé oífierát fom ratione cotínui:cü ipfaa re^ 
tto ocficía:velbabundct i oimenfióibue ciufdé quea re 
ttofüritoftitute, ' 3Ilíacácit:q:tinfinitü multiplicabi? 
líeeftbebea:s i infinitü imültiplicabilis Cacutus : fed re 
(tus vno mó:« ideo ois rectus angulus equalis € omi 
ariaulo recto: q: ois (ias natura refügit infiniti :ideo 
non poffünt »ftitui plures fpés otinui feciidi otuerfitaté 
ácuti:vel bebetio aguli. A ertía at cà C:q2 fi og otinuap 
ducim? ex oiftretíe:fic Et doce* i fecudo-ZIrytbmetice: es 
cp nücri quodámoó oium fünt jncpia:tüc nö peffümus 
varíare fecidà genera nüeros nifi lincatr füpficialt « co2- 
pooalíter ois eni nücrüe:auti fcipfo acipit put acuitati 
bus fuis pfici£:ficot fi oucam?trinariü p vna. vnü.vni. 
autacipit nücrus ouctue in fe: vel in atiü femel : fici ot 
tatur bis tría: vel ter tría:« neceffe eit p exillo onu oi^ 
uerfüsa po: nüero oftítuat:co c» ficut füpius oirüm? p^ 
ducti ab alío vta pzicipio füo fpe oiucrfüm im fozma ab 
ipfo:fiát nos oucam?nierü femel i fe:vel i alit : z poftea 
pucam? eii iterü Lboc totü:ficut fi oícamPter tría ter: vT ger 
tría, f.alío quocíias mo:nieceffartii € qp iteri pductus nüe 
rue oífferat i fozma ab coa quo oucit:ci eni línearts pad 
dítioné vnitatie multíplict i losü :oftituit linea qfi ecp 
tíb?collectá. A ci ouct? in fenüerue nó polTitcreícere in 
(3gu:ficut implr vnitatäaggregatio:ipecrescitin latum: 
s ttücerít füperficíatie:s Etermin*illius lineariSg:qe vni 
tatii aggregatíoficci or bis ouo: veL bis tría . £i át.boc 
totéiterüi fe vel alià ouca£ niüerii:o5 qv terminer illud;p 
ductiía ouobus fuperficialibus nüerie : ficut qi oicitur 
ter tríater:vel bie ouo folü:vel ter tria Qter:nec pot iuení 
ripductío:q alíos recüdi fpém.termios béat.sEt ídeo ne 
tciíeé qp nófint nifitree fpés otinue dstitatie. VO 3t bu 
ius pbyfica &:q:fitus orte fectidü veritate fünti müdo:s 
I Co:poztb? alatox fenfibilíóisfic fapaa s ifra:ocrtrü 2 fini^ 
strü:7 an zretro: led iter. vj.opposita 05 p finttres vieco 
tínuce:crgo nó erüt otinue viemayie otltátiü nifi lögitu- 
dolatitudo « pfundü:q: iter füríus « oco:fu5 € lonsitu^ 
go:inf oextrüi 7 finiftrü é latitudo: int ante 4 retro£ pzo 
fundi: iftefünt oáméfiones copox:ergo pter ifta non 
alid maanitudoalia:qtfi oia recta apud natürá co»po?a fé 
tüdii oiméftones fuas nó funt nifi tría: co p otuidunt fe 
tüdá tres oítifióce:bocát ofirmat p lesce pytbasoxe : it 
qbus or q totü «ratüapud natura « »pletü termiat tri 
bug oirfioib?:d ft finis:media:s pncipia. £»:cpin.n. 
dimtsionu:m Ci genere dimisionü € lógitudo :£5 pncpius 
extra genus oítiifionü é püctue:fed oc box pncipio nó elt 
ttactaread pie:q: co»pox dstitas pducit nó cr punctis 
imcdít át qo € z pducce:s pduct:é füpficiee : fs finis 
to:pus:qoé pducti tifi:2 i quo pfidi£ ois olirifio : ille 
gdé nüerüecois rei:q rata apud natürá:s fignificat tri 
nitate rez naturalíá, os vo nó extrarim?büc nume 
Viii ex natura rex: retinutmus íp5 p lege:eo qp reb? ga 
turalíbue fitis eft: ioi lege pytbago:e in d oocuitcolere 
oéf:adbibuimus nos ípos masnificare facrificife « cul^ 
tu ocávná 05 iftii numex:qri magnificamus oci crea 
I0:€:q eminet ppetativus diuz reatutrax tribusvicibul 
Zztribus sacrincijs coledoen p die: eo qp ciue actus mái^ 
fcitat i naturalibue:d pzofiattribue oünéfió:uf modo 
quo oirimus: ét tribue perficit óahitiont : d oc ipfa 
fenfu rone «itelliaétia:fic oic trimesitue mercurius ín li 
b:0 oc natura oco: fenfü qdé:quo manu oücimur:: rone 
a idagamus voz erbíis q nos manu oucüt:itellectu quo 
incte »fpiciiuse iuenra:pzópt gj tribus bonozamus ea 
adozatióc:« facrificio tbürié:« bymnís: tribus vicibus 
fcojn tría püctá beimifperij:Docé mane: vefpere:s meridie 
io legü aliq pdpitadozaread o:ict€:2 bec pma fuit py? 
tbago2e:7 ofóat legi rpiane:dstü ad boc. ft aliqua pclbi 
2do:xarcad merídic: vt trimegifti pma: zbuic ofonat ler 
maureti. $t alid ad octidenté:« b furit ley moti: íudeo 
rà. f áátbuiusé:qrii motus oiurnus Cabosicte: plácte 
átq (cos traditione "£otolomei jfi ai ft fianox cli : vol^ 
Uf ab ocidete:f5 viuificus turi fCo5 iralá obliqui re^ 
Dertit a meridie; Ro ado:atióis € reuerentía :£t ró tu^ 
ríeé oiftributió fuaniffünecosnitois oinci vtutibufoi 
ftretitie tà celetti Q5 Doitis terreftria ; "Rö ät Hymnou 
fauc foriátiii é océtue celi:vt oirit pytbago:9 : « boc £t 
dixit Permestrimegistus:q fuit an pytbago24. Pcozät 
peripateticoy träditionefignificatarmoniä separatay ba 
rá in laude intellectuali: tocüditate:becát go ob aliud ot 
«a fc:nifi a» Detree otiifioce malleitàt ;« perficiat ur W*
	        
Waiting...

Nutzerhinweis

Sehr geehrte Benutzerin, sehr geehrter Benutzer,

aufgrund der aktuellen Entwicklungen in der Webtechnologie, die im Goobi viewer verwendet wird, unterstützt die Software den von Ihnen verwendeten Browser nicht mehr.

Bitte benutzen Sie einen der folgenden Browser, um diese Seite korrekt darstellen zu können.

Vielen Dank für Ihr Verständnis.