Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

DORDR ACV Mw 
OR pn AC v M,Peruetuftum Hollandie oppidum, ciuitas V Vilto- 
Am multorum opinione putatur, primum in Statibus Hollandiz 
ocum occupat,quatuor fiuminum concurfu,in Infulam redactum 
Aofze nimirum, Vahalis, Lingz, ac Meruz,quzidem Anno M.C 
^CC.XXI. àcontinentiabroferunt. Drabantizenim cohzrebat. 
Hincquidamad quatuor flumina fitum fcribunt.Sicenim cffiziem 
oppidi, fitum, cim Philippus Hifpaniarü Rex Anno Chri(ti M.D. 
XLIX. inid primum pofletftonem captus rusingrederctur,exprimi 
& imagini hocdiftichon afcribi iuífit. 
Me eMofa & V alis, cu LigaeZMeruag cingut, 
AEternam Bataue virginis ecce fidem. 
Hisigitur fluminibusin infulam redigitur. contigit namq; vt Vvalisac Mofa fluuij, vnà 
zum mari, continentem, ir qua hoc oppidum iacet, atq; Brabstieiungebatur,inundarent. 
quàm veró late, crudeliterq;fatisinde liquet, quód vicos, feu pagosfeptuaginta totos fub- 
meríerint,abforpferintq; .Numeruseorum, quiin ijs, fimul cum bonis omnibus perierint, 
vütimatur vltra centum hominum millia. Paulatim tamen, huiusabforpte terre quedam 
particulz,folitis cius Prouinciz artibus, vt fert hominum eiusloci vfus atqueinduftria, re- 
cupcrantur.Pifces varijgeneris,Merua ijsin locishabert:Strutionibus, & Salmonibus, velu- 
ticircum Campenam, Zuderzea,quax dicitur, plané fcatet. Ita; Dordracum quinq; millia- 
ribus Guoda,feptem Vitraiecto diftat.Amplum eft,pulchrunyac potens; & clegantioribus 
xdificijs infigne.Sümum templum,quod b. Marix virginieftfacrum,oculos mira elegitia, 
&pulchritudine pafcit.Quicquid vini Rhenaniin Belgium adíportatur ex Germania;quic- 
quiditem frumenti ex Geldris, Cliuis & luliacenfibus, atq; aliunde mediterraneisexlocis 
idomnein hocoppidum,tanquam Emporium, generali Stapula, vt vocant; illuftre, tranf- 
uehitur. Quo nomine,tum aliasob caufas id creuit, & hominum multitudine, perquam 
eftfrequens. Caterüm, quia fubinde noftrainhac vrbiumenarrationc neceffario Stapulo- 
rum mentio incidit, neceffceft, maiorislucis gratia, vt Stapuli nominis vimatq;originem, 
& reinaturam,quam ipfum indicat nomen,declaremus. Ita; Stapulumaborigine Latina, 
Gallis & Germanisin ca fignificatione vfurpatünom en,indicatlocum, Principis munere 
ac priuilegio publicé dcfignatum, quo importetur vinum, frumentum, autaliud quoduis 
exoticz mercis genus. Sic Atrebatum ferunthabere vini Gallici, quod continenti in Artc- 
(iam vehatur, Stapulum. Ex quo ncceffe eft mercatorescó prius vina deuehere , quàm ad 
alium eius prouincixlocü. Poftquam autem adtempuseainforo venum expofita illicha- 
buerint,tum demum poffunt, quo ipfis vifum fuerit, exportare, ac diftrahere. Middelbur. 
gum apud Zelandos Stapulum habet vini Gallici, Hifpanici, Lufitanici, aliarumq; regionü 
ex quibus co, per marc vinum importatur.1tad; naut; & negotiatores, tenentur adeam ip. 
fam vrbem vela contrahere ibiq;in littus vina cxornare: poftremo, exfolutis qua debent, 
vedtigalibuspoffünt,quo lubet,cum fua merce, velafacere.Stapulorum Dordracene vrbis, 
priuilegiain eo potiflimum funt quod omnesqui Aheno, aut Mofa, frumenta, ligna,vina, 
autaliud mercis genusilluc vehunt, fuas illicnaucsin portu,littoréue exonerarc debeant, 
& exoluto portorio, fuas mercesin ipfius vrbis, aut ciuium nauesimponcere, alioqui, vteas 
iuchat,cum publicanis tranfire. Tametfíi autem huiufmodi priuilegia multüm hodie fint 
inter fe diuerfa, prout funt merces, &,quz illaimpetrarunt, vrbes; ex primatamenin- 
(titutioneacorigine, Stapulorum nomen retinent. Ita paffim in toto Del- 
zio Stapulis prolocorum.com moditate atque vfu conftitutis, ma- 
enacxcis cüm publice, tum priuatimad vnum quemq; fum- 
macum Principisgratia, vtilitasredit. 
3j