Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

A . X 
DOVRGES,vulgó, Latine BIT V RIGES. 
TVRIGVM metropolisquondam ab Euraflumine,quod eam all uit, A uaricum appel] dta, 
ita et inagro plano & amoeno,acnon modó omnium feré frumentorumatq; legum Inum. 
verum etiam vinorum preftantiffimorum,pecorü,pifcium fluuiatilium,volucrumq; & quo. 
rumuis pené fru&uüm,vi&ui humano accommodatorum,feraciffimo.A quo primo condit 
It non fatis conítát,taimetfi (int,qui Grzcis,eius originem attribuant, Veteris Vrbis fitus, qua 
n Auaricutn olim nominata fuit,ad paludes vergit,cuiusetiánum muri primü propemodi in. 
gri, hinc indeexftant;adeó fi olida materia cóftru&ti , vt fumptusdemoliedi archite&is inutiles ruinas Cffece. 
rint, vhde ha&tenis ijsparcitü eft. Extendunturà turri,quá abinfolita craffitudine,magnam vocarun t, vulgà, 
agroffe tour , permedium D.Stephaniteniplum , & plateam D, loannis campeítris ,, portamque Gor 
dianam, vfq; ad portam nouam, olim S. Andrez, dictam , indeper plateam amphitheatri , vulgó des arenes, 
1ominatam,ad portam Turonenfem víq;. Hinc porrc&oambitu, verfüsportam D.Pauli paulatim Magnam 
"urrim repeturit Poftea vrbs aliquotiesaucta cít.Carolus Magnus XXIII Francorum Rex & Romanorum im. 
Petator,cuius rcgni initium inciditin annum à N.C.DCC. LXXX. cam amplificatam, nouis muris cinxit, à 
Porta videlicct Birbonia,an guloque Archiepifcopalis Curiz, vfq;ad eam. quam Carolettam, Gallico dimi. 
iutiuó,ex Caroli nomine fa&o,denominarunt.indecontinnato muro;qui adhuc dum videri poteítad ingref. 
:um vfq; in vrbem,Eurz,minorisfluuij, qui vnum eft,ex tribus Eurz fluminisbrachi /5, vulgó quoque Gailico 
liminatiuo, Eurette, vel Aurette vocatigsmocnibus inclufit, totum S.Fulgentij füburbium,item magnam illi 
plateam,quam vulgo, d'Auron vocant,aliamd;, vul gari nomine, Montcheury, di&dam,qua ad Abbatiam S. 
Sulpitij iter eft, vfq;ad Clementiam turrem, vnde porró ad exitum eiufdem Eurz minoris,eadem moenia per- 
dügiffe,adhuc dum videti poteft. Neceffe vero fuit,ad hunc moeniorum ambitum conftituendum, multis foffis, 
'ggeribusq; paludum aquás,à contueto curfu detorquere,quóflumen Arionium,vernacule,d' Auron dictum, 
juod vrbis moenia;ab occafu,lambit,iftucallaberetur,Ea enim ratione ftuduit firmiorem, hoftibusque accef. 
(t difficiliorem reddere.Poftea etiam muris inclufa funt fuburbia.D. Ambrofij,ac D. Laurenti j.item, quicquid 
:ftinter Clementiam turrim, qux proxime à porta 5, Sulpitij abeft, & portam Caroletiam partim communi 
:iuium,partim Abbatiscuiufdam D, Ambrofij (um ptu adeo, vrea vrbs,noftrozuo, vna fit, ex maximisGalliz 
ciuitatibus,muniti(fima & fere in ex puguabilis , quod vndiquefluminibus, & paludibus,quz aqua, ex terrà 
copiosé(caturiente,perpetuo abundant, liccarique non Poffuünt, circumfepra fit. Quapropter etiam vna tan- 
'um parte,adiri poteft,ea videlicet ;qua Euronotum excipit, vndeetiam hoftis ei,non facilé metam incuflerit, 
quia iftic & muris validiffimis,& altiffimis aggeribus ,obuallata eft, latiffimé inde profpc&tu patente. Ab hac c. 
iim parte, Magnaturris eft, vndead quatuor víque milliaria circumfpici poteft, Ea ab infolita magnitudine 
20men adepta, vt dixi,alijs vndique minoribus turribuscincta eft,& muro foflaque profundiffima,quz folidis 
ib vtraque parte muris,terrx obicctisdeftinetur, ctià circumdata, id, quod Philippus Auguftus, fecundus Cog. 
10mine,& XLI.Gallie Rex, anno feréà N C. M,C.XC fieri curauit, quo eam quoque antea acceffu facillimà, 
1uippe inplanoconttitutam.nuo,ant foffa,autaggere, circumdudbo faceret firmiorem. Vrbs eft, forma ob. 
onga,ampliffima certé & fpaciofiffima, ornata (upra moenia o&uaginta elatis, & craffis turribus, opportunis 
ané moeniorum propugnaculis. Scptem habet portas, preter minores hinc indead neceffitatein factas, fepté 
item füburbia,proximé portis adiuncta, Si quis eft forté, de hofte metus, quatuor tàntum porte aperiri folent, 
3urbonia videlicet,S.Priuati,S.Sul piti],& Aronia.Porró, feptem funtin ea, collegiatz, quas vocant, ecclefiz, 
(eptendecim parochiz,quatuor mendicantium ordines, duz virorum Abbatie altera S, Sulpitij, olim Noftre 
lamede la nefappcllata ordinis D.Benedi&i.opulenta & prediuesjin füburbio Montcheury fita, iá ab ea mu- 
varo nomine, Sulpitij di&a,aqua tota ferécinda,probám unitamurisque vndique claufa,quos intra, vari- 
2s habet hortos,diuerfiffimarüm arbortim, herbarum ac quorumuisfru&uum abundantiffimos, item perop- 
»ortuna viuaria,qnibasex Eurafluuio Abbatiam i píam praterlabente aqua,quanta opus eft, fubminiftrari po- 
cft,In hismonachi tantum poffünt pifcium alerequantum ipfis,quibus ex regula non nifi pifcibus, vefci licet, 
id vi&tum fufficit. Altera eft D. Ambrofij;ordinis S. Auguftiniintra ipfos vrbis muros,in loco peramoeno fita, 
intus etiam viuaria,& viridaria fua cultiffima habens, nemini non afpc&u,iucundiffima, & ipfa profcdó am- 
Plitlimis redditibus liberaliffimé dotata, Sunt hic porró, tres, foeminini fexus, Abbatiz, Vna harum, vulgo, 
Nuntiade dictainhonorem beatiffimz virginis Mariz,olim ab Illufttiffima Ioanna Biturigum Duciff2, con- 
trac, ac dotata eft, altera, D, Laurentij, à Carolo Magno inftituta vtrique harum funt ampliflimi reditus. 
l'ertiacftfororum mendicantium D.Clarz, ordinis fratrum minorum, A porta S.Priuati verfus Septentrio- 
1em longe lateque fefe vineta oftentant,optimi vini feraciffima. Mercatura hic in primis pannaria viget, 
Nam inter mechanicaartificia quorum cuiufüis generis,etiam optimos habet, atque exercitatiffimos magif- 
TOs;textrina maximé femper ex. ellnit,id quod ex veteribus matrimoniorum contra&tibus, tum in 1pfa vrbe, 
'um in vicinia apparet, vbi,ficui filix honeftioris alicuius familiz nupturz,de veftibus prouidendum crat,aper 
tis verbis declaratum lcgitur ex prxtantiffimoBituricenfium panno easfieti voluiffe, Prxter mercatus publi- 
:oshebdomadatim binos,diebus videl icet, Jouis,& Sabbathi,commodiori mercium diftributioni,alix ctiam 
iftic nundinz,quotanniscelebrari folent abomni exactione, & vectigali liber atque immuncs,lcilicct,in fe- 
rijs D.Laurentii D. Lazari, D. Martini ,5. Vrfini, S.Oftrilli.Item,nundinz D.Ambrofij , quz perfepteminte- 
eros &dies & no&es continuari folent.Non ita pridem,magiftratus Dituricenfisampliffimü quo que Xenodo- 
zu. 5, communi pauperumaflli&orum nceteffario fi olatio, & fübfidio conttrui curauit. Huic gubernando ad- 
minitrandoque à Maiorevr bano, quemle Marie, vocant, torodue Senatu (cui aliás vniuerfa, huius admini- 
trationis,cura incumbir(ciuis quidá,aut mercator opulentus, & notx probitatis, exditiffimorum przcipuorü 
aumero delectus, przficitur,ci adiutores ttesalij, veluti con(iliari j vitz quoque innocentia, probati adhiben- 
ut, quibufcam ille, dereliquisofficijs commünicato confilio, decernit, agitque, quod maxime, ére futaru m, 
7idcbitur, fine vlla inde mercede, folius Charitatis, & Deiamoris ergo confequenda, Quinquies, aut fexies 
»ello expugnata,tota diruta eft,toties eti incendio abfumpta, nihilominus tamen,hoc noftrotem pore,infig- 
ni zdificiorum magnificentia , fatis fuperbit, ca plurimarum domorum commoditate, atque amplitudine,vt 
neroibus conuenire magisquá ciuibus di cas.O&toginta ab hincannis,nempe,circa annum àN,Ch, M,CCCC. 
L XXXVII .cumeznundinz,que poílinodum Lugdunum hinctranslatz funt; in hac vrbeadhuc celebrarentur , in toto 
óicuricenfi Ducatu nemo feré nobiliserat, illuftrioris alicuius faltem famil, quin heicdomum propriám haberet, eodue, 
nundinarum tempore,prefentia plerunque fua, vrbem cohoneflaret. Attamen, fi velillius temporis xdificiorem flru&urg 
:Icgantiam, veleam qua nunc efl,cum ea,qua olim,fpactaculo fuit, Auaritum,conferas;nullam cffe dixeris. Indico funt fi- 
oerbifstmz,tum materiz , tum elaborati operisprzítantia;ruinz,heic, fi quid alibi, terre aliquando erui contigit.fzpius in- 
uentz, varizque antiauitateshinc inde adhuc. cüm intraà,tum extra mnurosobuia.