Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

SAI 
"LANDER. 
A BS; quam vulgo Santander vocant, in Hifpania Tarraconenfi fita cfl,ad littus oceani 
-antabrici,eo forté tradtuquem Prolemzus ab Antigonibus habitari tradit, Hodie A tu- 
damSatillanam vocant. Indigenz tamen referunt ; huius virbisterritorium , particulari 
7 0cabulo vernaculé az enz£a24 nominari. Deradicemontisleuiteraffürgentis in mare 
prominet,cuius alluuioà dextera,qua arcem pratergreffa,vltra vrbem procul fefe exten- 
lit, vulgó vocatur /aziacazal :à finiftraamaxima ex partetotam vrbem attingit, accapali 
quodam per ipfos muros vrbisinteriora petit,qui vulgó Zaribieradicitur, ipfumque cana- 
is oftium vernaculé quoque, e/ £uccaros appellant. Ab hac parte , aggere quodam hu- 
.manaartcoperaque,veluti brachio influ&us extenfo,quem fua lingua »e/fovieio vocant, 
fingularem vrbi portum fecére;in cuius aggeris extrema ora,geranium extruxére, ad nauium. exonerandarum 
velonerandarum commoditatem, quod vernaculé,agrzavocitant, Totus finus illequafi vnicus portus vi- 
deri poteft. Nam peranguftias quaídam,veluti per oftium,mare huc irrumpit, atque intus fe latius diffundit, 
vndiquealiàs naturáconclufum, A fronte vrbis,alia molesfluctibus obiecta eftjinflexa paululum,vt portus có- 
moditati magis feruiret,qua & à furorezítuantis oceani;fiquandocontingat,tueri fe folet, & nauibus etiam 
autexponendialiquid;aut recipiendi commodifsimumlocum prebere, Inmedio huius finus oftio, fcopulus 
quidam exftatquem, Ja penna de mogro, appellant, Is, obauium multitudinem ,iftic nidificantium incolis fzpe- 
numero aucupii occafionem recreationisergo,prebet. Ferunt, hanc vrbem tantzantiquitatisfama caeteras 
eius regionis vrbes antecellere, vtincole eam à Noaconditam cffe;diditare,& gloriarifoleant. Forma oblon- 
ga eflintus plana,& muro vndique cindta;ab ea parte,qua terram refpicit,ob foffe profunditatem, aquatamen 
vacuz,acceffu difficilis. Aere gaudet faluberriuo. Fonteshabet,tam intra moenia, quàm foris proximé muros, 
(ex excellentifsimos, qui perpetua limpidiísimz aquz fcaturiginc,incolis v1tró quati offerunr,quantamcunque 
aquam,velad vfum,velad voluptatem,requirant. Inipfoforoduo funt,quorum alter S. Clara, alter, Vrbanus 
vocatur.Forisad fanum D. Nicolai,ex eminentiore faxo,tertius prorumpit,omnium vti maximus,ita celeberri- 
mus,vulgo,/afuentade Becedo,didus. | Hinc maxima ex partecüm multitudo ciuium,tum etiam,qui inter eos 
przcipui habentur,aquamhauriunt;propterfingularem quandam eius pre(tantiam, Aiuntenim,naturáillihoc 
fingulareinefle,vt hyemecaleat,eftate, quàm maximéfrigeat, Quartuseft prope D. Franciícivulgó fuentade la 
Bobeda nominatus,quintus,qui vernacule, e zio de [a pila (extus,quem fuenta de »uolinedo,appellitant. Hi duo po- 
ftremi,víuiin primisfuntin vico marino commorantibus,quem vulgó,Zzca/fa de lamar, vocitant, Is vicus,fub- 
urbium eftjita vrbi adiun&tü,vt vrbis rominecóprchendatur,tametfi murorü ambitu exclufus fit, Heic feorfum 
feré habitant,qui pifcatui operam nauant. Nam,cum finus ille optimorü pifcium tantacopia abundet vtiacre- 
dibile videri pofsit,fifpeciatim fingula exponantur,plurimos effe facilec(ít cogitari,qui pifcatui incübunr. Port 
ci feptem numerantur, videlicet,S. Nicolai,S Petri; De/z5 AztalafJauas, S. Francifci, Dela Sierra, S Clare, & del Ar- 
zillezo. &dificiis altafuperbit,politifsimé partim ex purolapide, partim exligno conftru&is. Religioni colendz 
conferuandeque,bina monafteria habet,vtrunque ordinis S.Francifci,alterum.fratrü D, Francifci ; alterü, foro- 
rum pientifsimarum D.Glarz, Summum inea templum;vulgO,de/os cuerpos fanifos, dicitur,ornatifsima (tru&tu? 
ra, vti fufpiciendum,ita fandtitate venerandum. — Perhibent,eo loci, vbiifta Ecclefiafundata eft, quondam bina 
martyrum corpora miraculosédeueGa,firma atqueimmota conftitiffe. Fuiffc referunt,proculinde, fan&tos vi- 
rosqui magno animi ardore, & fingulari conftantia hoftibusfe ad fidei Catholica noftra defenfionemintrepide 
oppofuerint,à quibus tandéinteremptos,in Duriü flumen abieGos,cocorporain mare, przcipiti curfu, cífufa, 
longifsimocircuitu emenfo,inhunc demum finum,fummo miraculo veluti fato delata effe , & heic firmà perpe 
tuamd; fedem elegiffe itaque ab iisjnomen fan&orum corporum;Ecclefiam nadtameffe Eadem collegio infi 
gnium pictate,& do&trina canonicorum excellit. Rotundaeftforma. Intus,in circuitu Xenodochium baoet 
S, Spiritus, vbi pauperesquilibet benignéexcepti,humanifsimé,pro necefsitate, diligenti curatractantur, Hinc 
indequoque diuerfis facellis,fepultura plerunquealiqua nobilis alicuius viriexornatis, auda. Medio:nteriori 
ambitu,amoenifsimum pomariumincludit,gratifsimo floridarum arborum perpetuo odore fragrans.Inde,ma- 
re vetfus,arx obuiacftantiquifsima,non vrbis folüm: fed totius etiam finus imperatrix, quippe cuiexpofirum 
(it,quicquid toto finuapparet. A finiftra, vbidixiaaquam inipfam vrbem fefeinfundere,zdificia funt, in ipfoa- 
quz du&u, patentibus atqueelatis arcubus exftrií&a,velutiarmamentarium quoddam nauale,vulgus. attalafia- 
nas vernaculé nominant. : Heic naues,naualisd; omnis apparatus, fiericonfucuit, Ciuesfunt bellicofifsimi, 
vtferé funteius regionis omnes. Magiftratus inca annuus eftfex fenatoribus vno fecretario, atque vno procu- 
ratoreconftans,ineunte lanuario,fingulis annisj)nouus de more creari folitus,in facello D, Lodoici, apud fra* 
tres D. Francifci, Eo tum primatestotius vrbisindefinito numerocongregaticommunibus fuffragiis, nounm 
anno nouo magiftratumlegunt, Hac vrbs priuilegiis etiam ac immunitatibus antiquitus amplifsimisdotata 
eft quorum hoc tantum adiiciam,quo cautum efl,ne 3R ege, aut vllo quouis fuo domino, vendi vnquam, aut 
oppignorari,quacunque ctiam decauffa;pofsit, Hac fere exportatur, quantumcunque Caftellz regnum lane 
forasmittit. Verumnectuólacche,huic vrbi tuadona negafti, Vinum enimquis hicdefideret? Terravndi 
que vinetis circundaturjquibus hincinde viridaria interie&a.ad voluptatem non minus,qvam ad necefsiratem 
confita, & amoenifsimum profpe&um,& amplifsimum vrbi fru&dtum prebent. Adde his vicinos circuncirca 
diuerfos pagos ,variapomorum frumentorumque gencreaffluentifsimos quo fit;vt,ni(i fingulari 
Dei poenaaccidit, commeatuetiam, nunquam deftituatur, In fumma,vrbs 
e(t, ob portuscommoditatem omnium rerum diues. Hzc 
exrelatuindigenarum