Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

3-iber 
capitulo ve ad aligd.ergo vevs r creatura hnt alich vnlts, 
rem reale.rhec est vnitas entis in quo coueniut oe^rcrea- 
tura-L Dreterea intellecti intelligens ens eoe oeo r creet!» 
rerautest verus autestfalsus-stestfalsus nihil ad jppofitfl. 
fiverucgficojef er pte rei g> aligd realiter iit c6e.tuc.nitd f 
lectuo e verus qn intelligir ficut Te h; in re.ssm Aristo.y.me 
tba.capttulo vlttmo.CXonfirmaf qt sirvnfuerfalttae en' 
tis citet quoddi ticmiu; vtchimera niH intellectus a parte 
rdcogerekad de abftraljedu vnu aliqScoe.vnde oportet g? 
omni vnitati alicuius veri conceptu* cotrndeat aliqua vni 
tae ejrnatura rei.(T£ertia coclufio litifta.ena eoe veo r crea 
ture est fubicctfi prtmu metaphisteeseie.r hee pelusto.evire 
«e ad questione.»)ane ondo fic primo auctoritatlbus.r°.ra 
iioibuo.Lluctoritatesic.ArispostPviKincrit.6.mecha.tres 
partes feicntic speculatiueanoun subitatione, vtru prima 
pbia sit vlis.aut circa aliquod geni veterminatu.L t vide' 
tur soluere P fit vniucrfalie.vndecirca fine foioiila oicir ve 
ente inquatu cns.hui 9 vttq; erit fpecuIaridClbieterea ibi 
dem in 6°.Dicit g> st »5 est altera suba pter na'?ststens:tunc 
pbyea erit ^>ma scia qr pkyca tue esset ve oibusentib 9 . stcut 
nunc est ve oibusnaturalibus.qr tunc otnma entia essent 
naturalia.sed mine est ita ve omnibus naturalibus gtpri' 
mum fuBm eius est aliqbeoe omnibus naturalibus: r no 
aliqbprimst ad qSoiaattnbuank.stcut3ui.v!r primo me' 
tha.er.r?metator.^..metha.pme.t.ergo iubm primeM 
estaltq-coissimu.asr^naLlristo.nullaee't.rtllud eommu- 
nisstmu no est nist ens.Llldrtterea.metha.?s,derat primas 
causas.vtpbatur in prologo metha.'ergo vebet eostderare 
effectum prima? cauiaru.qr eiusdem scientie est constderare 
causam z effectum.pdme aurecaufe funt per se z ssm Cecau 
fe entium.inquantu sunt enrta.ergo en* inquantum ens co 
lideratur in ista scientia vt Mbm primutDDreterea hoc ex 
presse vicit L5men.in phemio metha. g> subiectS vtriufq; 
scientie.s.metha.r visputatiue est ens inquantu'ens.L3d 
pelone istam,arguilltprSnes.lVriinoste.illudestsubeau 
cuiuNibet scientie cuius per se primo sunt paifioee que co' 
(tderanf per (e in illa scientiasscd nihil aliud ab ente e hs. g? 
scilicet passiones metha.iunt per se primo illius.ergo ens r 
nihiljaliud estifubm primS stie metha.maior est euidens ac 
cipiendo li primo vt accipit rinsto.primo poft,capitulo oc 
vniuersali.q uod.s.inest stbi scSm tpipfum r non per aliud 
sed omni alii inest per ipsum. Ibec enim est conditio primi 
subtecti custibetpassionis sed mi.pa.quantum ad vtranq; 
partem.qipaflione6 metba.puta vnum bonum verti vnfl 
«multa actus r poteria cc.non sunt alicuius inferioris en 
tis per fe primossed cutuflibet inquantum enr.nam al's no 
couenirent omni enti.ergo sunt per se primo passiones en 
tisinegtu ens.Hstam rationepodero.iCT^ieterea st ens in 
chtum ens non est ssibm prim u; scientie metha.ergo opo» 
tet varequatuor scientias speculativas essentialiter vtstin' 
ctas.pns est falsum « ? pftm in ferto huius qui ponit tm 
tres ergo r ans.,pbatio pne.ens inchrum en; est scibile r h; 
xprias passiones vemonstrabiles ve ipfo.vt Dicetur infra, 
ergo in scientia altqua.non p5ica nec matbe.necin ista pte 
ergo in aliquaalia.ergoqujtuoi.qtilla esset speculativa z 
non practica.qr speculatio entis fnegtu ens non est virecti 
na in aliqua vera piari- vt habet oeclarart infra.6. huius. 
Cl^tcterea st fetetta methae oe aliquo grte determinato « 
non oe ente inHtu ens ergo aliqua feta erit hor r superior 
ad istapns est falfuj.q:tam istaiproprte oiceretur ab 3r£f. 
S.huius.r primo Degeneratione z alibifrcquenrer prima 
pbia.qrnihilestpriusprimo.pbatiopne.illudgeuusoe" 
terminatu ve quo esset metha.hft aliquid mpenusad ipm 
qS haberet alich passionem vemonstrabilem oeipfoi afia 
fciemia.crgo eadem passio esset vemonstrabilis ve fubieao 
huius scientie accipiendo p medio illud sublectum stipe" 
tius cuius esset prima passio stcut habere tres vemonkrat 
velfocheie accipiendo p medio triagulu qd est sublectum 
<0 ueftio 
huius pafltois ssmii.arguedo in zE.stgura stc/Ois trilgul» 
h; treoangulos.aligs triangulus est ifocheles. g ifocheles 
h; tree.Stlr ena in ppostto.r ita illa feta ve fubiecto eoiori 
vemonstrabitaliquidtanctzeonelustouE qb aeeipiek hiep 
principior stestmplrilla sctettaeritpric-r z fuperiot <tz ista. 
Cli^ieterea marima feta est circa marim e scibilia ssm 3ri. 
hic in plogo.sed metha e marima stia ssm eunden ibidem, 
g e area marime setbtlia.Llldaxime fctbtlia atit onr vupliek 
ter vel qr ^mo oiu; fetunf fine qbus no pnt alia fcirf. cuius' 
modi sunt eoissima vt ene mqjtu enr.r gcgd pfequuur ens 
inquatu ena.vel onr marime fabilia qr funt certissima eo» 
gnofetbiha cuiulmoi funt hneipia z eaufe.r tanto ssm fe cer 
nota lunt.quato funt ^ora.erillis.n.»epedet tota certitu" 
do posteriox g tsta feta eoustderabit marim e scibilia vtroq; 
mo no feojfuj ppter vnitate fciepfcruandl .ergo fub aliq 
rone eoi hec est ro entisinqztst ens.r nulla alta. CConfir" 
matur.nam istam fetam vocamus metaphtstca.que viatur 
a metha.qsetrans.r phists.qvestscia.quast trafeeudes fcia 
qtest ve tranfeedentib'\(DO.uarta eonelusto est ista.ens qS 
est Mbm metha.feie h; veras z ppnas passiones.»)ane ost 
do ste.3rtsto.tn qrto methaphtsteertn pn°.est fetentia q fpe' 
eulakenk tnetzm ens:r que hute istmt ssm fe.CD n^zcterea.tbf 
dej eaplo.z".qSietpik.r pbi.re vulterpfle g> eno ichtst eno 
h; pprias passioes.vude oiett ste.quouta stcut funt nume» 
ri z lnqztn nuiner^ppiie paiTioes vt paritae z imparitas 
co men! uratio.eqlttas.ercellentia r oefeetio.r hee ssm fe ad 
iuuieeinsunt numeris.Silr at z in lolido.r imobtlir mo 
bili r ieut r graui funt alia ppriarste r enti imtztst ens funt 
qdam pprta.r ea fut ve gbuspbt i perferutarf veritate;. 5 
Ari gd plani^hoc ide vult Llristo. z eomentator in qrto z 
alibi freq ueter.lD ll> teterea.qd e pfeeto is in qcunHlaarstn» 
pfr no est negandi» in feia pfeetissima r nobilissima, fed ha 
bereppriaspassioesestpfeettots tn qcunqzseia.na omni» 
scia realis pstderat pprias r realeo passiones circa fubtectd 
ergo hoe non estnegandst in feia methapbicecj est nobtltss» 
ma.Lonstrmak.na fcia pprie fumpta e tpabir 9 coclufioie ve 
mostrate.erpposte.oemonstratiovo includit ppria passt» 
nem ve stibo.q modo ergo faluabik m etapbiea esse veram 
fciam.st no habet Lptias passiones labiles vel oemostrabt 
les ve fubieaoitDSed contra istam conelustonem argui, 
tur fte.fi eus inquantum ens r ssm sttam totam eomuutta 
tcm habet aliquam propriam passtouem.st!.a.tune Ke.st eur 
habet passsonem.a.ergo.a.est'mhil. eoufequens est falsum, 
crgorans.salsttas psequetis'patet.qr nihil nonestpaflto 
veraalicuius.pbatiopne.oe sttbm est exeentta; passionis, 
cu cadat in oitfuurioeei 9 vt additum.vt habek ex septimo 
methaphteessed qcqutd est er essentiam entis est.non ens.r 
per pns nihil.Seqnik etta g> ens ssm stta tota eoitate no p' 
dicetur in gd ve quol;. LDreterea. st vicas g» ens aliquo 
mo pdieek oe.a.in gd.ergo.aerit passio fuf.pfeq uensest fal 
fum.qr nihil est passio iui pbalio pne.gcgd est passio fupe 
noris e paffto inferioris.per fe.lz est p. st ergo ens ^dicatur 
in qd ve.a.ergo.a.e inferi 9 ad ens.fi ergo.a. est passio entis 
esset passio fui.r per pns esset vemSKrabilis ppter gd ve fe 
ipfo p ens tancg p medtti.qt passio queM p luxioris e ve 
monstrabilis ppter qd ve qiibet in feriori p illud lupi 9 tan, 
MPmedtst.steuthretreseoemoustrablleDpter gd oe yfo 
ehele p triagulS ianch p mediu.ergo. a.eiiet stmpir notius 
tazveente qzve feipso.r stc eet qrere ppter gd. a. est.a. qd 
est co ira pl3m feptio metbapl3iee.capib vlttmo.qrere pro' 
pter gd ipm est ipfuruihil e qrere. Sll^reterea. Lluieeuns 
primo methaphistcevicil cp vnum z mulcarunt quafi paf 
stones entis: ficut fuDa r quantitas fdt spes. Ttrc ste.qd e qst 
tale no est vere cale.fed ens habet quafi passioues ergo non 
habet vere passiones-TSed iste rationes nou coguut.Zd 
primam nego eonseqnenria.qr.a.non ess; simpliciter ntbil» 
ad probationem cum viatur $ omne fuvieem est er essem 
liam passtonisL per esse'extra etfmttam intelligisesseeMs