Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

(29$ . S I M PL iC 1v M Dharma 
rislongi, zinziberis,obolos tres, epithymiunciam mediam,dofisoboli,a 1.» ».aut.yi,datur 
mane cum condito,uel hydromelle. 
Secunda autem compofitíonís per Pedem coruinum infcriptio, atq; defcriptio ralís eft, 
PER PEDEM CORVIN V M compofitio,qua facitad ea ad quae X al- 
rera per Hermodadylon,(tomacho utilis, 
Zanziberís oboli duo, piperis oboli tres,agariciobolus unus, cnícíínteríoris oboli quatu- 
or,radicís Pedis coruini oboli fex . Dofis oboli octo, His autem quibus uenter non facile folui- 
tur, filiqua xxírj.facít omnino feprem,ueloco ferealuideieciones. — | 
Harum duarum compofitionum, Paulus libro fuí de medicina uolumíne tertio, fecundam 
per Pedem coruínum nomínatam , dicit ex Alexandri autoritate prima efle meliorem , ut quae 
eandem facíteuacuationem , & xque fedecdolorem:cum hoc, qp nihil obeft fomacho. Quo- 
rum uerborum fententiam male Auícenna duobus ínlocis antea allegatis, defolo Pede corui- 
no fcribit, ipfum Hermodad&ylis comparando : qua(i radíx Pedís coruini , de qua loquitur 
Paulus,fit par ín cíenda aluo radici Hermodadylorum , & non habeat potíus adftringendifa- 
-ulratem : quemadmodum de ea fentit Diofcorídes , quí ipfam colíads prodeffe teftatur:fic- 
it & ipfe Auicenna primo canonis , eandem dicít radícem prodeffe folutíoni antiquae; & eti- 
m. xví.tertij teftatur nonnullos eam nomínaffe inter medicínas ad ulcera inteftínorum fací- 
'ntes . quoníam celíaca difpofitío eft morbus fimilis lienterize , quae prouenit etíam ex ulceri- 
»us inteftínorum , Quare Auícenna hzc omnía de radíce Pedís coruiní non malefcribit, Illud 
1ero non recte , quod fadat operationem Hermodadylorum. Sí quis uero míretur, quomo- 
lo tota compofitio per Pedem coruínaum nomínata , eandem poffit facere euacuatíonem, 
juam altera per Hermodadylos , cum Pes coruinus , uel radix eíus uim adfiringendi habeat, 
Hermodadtyli autem magis purgandí: fcíat, dí&am per Pedem coruínum compofitionem, 
10n haberc uim purgatoríam cx Pede coruíno,fed ex agarico, & cníco , quod Cartamum me- 
lici recentiores appellant, Purgatautem zqueatq;altera compofitio per Hermodadylos no- 
ninatatquoníam dofiís eius e(t dupla ad dofim alteríus , & in durum habentibus ueturem ma- 
orem multo d duplam habet proportíonem : ut ex his quzanteafcripfiraus, ex Paulifentea- 
ía patete poteft, Nequeuero quifpiam míretur,compofitionem purgatíuam ex medicina uen- 
rem adftringentefuam fortíri appellationem : quoníamín podagrícis doloribus , atqg IÍchía- 
liacis non mínus quarímus humorum fluxum adloca dolentía reprimere , dj eorum quiíam 
luxereeuacuatíionem, V nde & apud Paulum ínuenítur alía compofitio ad podagras , qua 
»er corallíum nominatur 4 ía quàm tamenueniuntrhabarbarum , & ariftolochíamediícinae e- 
1acuantes, De eifdem duabus compofitionibus,quas fupra fecundum Paulum annotauimus, 
tiam Auícenna Fen.xxtj. Teruj , capite defolutíionepodagricorum & Ifchiadícorum , In quí- 
»ufdam tamen medicinis , fed praecipueín ponderibus medicínarum,a Paulo euaríat : ut quas 
(cribit Auícenna cum hís,quas Paulus antea notauerat, conferre uolentibus uideri poteft, Híc 
1ero occurretaliquís,ac mihíobijcíetíd, quod & ipfi Auicennz , atq; eíus expofitoribus antea 
j)bíectaui,non haberi ex eorum expofitioríbus, neque quíd fitlierba Tin corum , fiue cítrína, 
neque quid fit Pes coruínus,de quo Paulus , quantumuis maleab A uícenna allegatus , íntelle- 
xit. Líquet ením ex rjs quz antea diximus, efle herbam Pedem coruínum a ueteribus dictat, 
:xcuius nomínecompofitio tota fuam habuitappellationem : nondum tamen quz , aut qua- 
lis nam fit)fuit dedaratum , Cum ergo & qua nam;aut qualis fitherba Tínctorum ab Auicen- 
^»adicta , & quo nomineapud ueteres fuerit infignita, antea docuerímus , quod etíam de her- 
»a fecímus,quam nofiri herbarr Pedem coruinum nominant, refiat , ut quid fit Pes coruínus 
réteríbus, & Diofcorídí,& Paulo , atq: Auícennx doceamus . quandoquídem & ipfe Auicen- 
1a eam fcripfit, cuíus Pes coruínus eft pars : ne qui uolunt totam facere compofitionem , in Pe- 
lecoruino dubitent, uelutíquidam Auicennz expofitores hxfitarunt:autficutialij radícem 
vernícíofam, pro falutari recipiàt, Coronopus,hoc eft; Pes coruínus , inquít Diofcorides , her- 
*a parua e(t,oblonga, humi ftrara,folrs fifsís, Haec quocp pro olere elixatür, Aliquí amoneos, 
liquiaftrium , Afríattírfitte,Romanicacíatricem , nonnulli filllaeíné,nonnulli faneuínariam 
iccant. Huíus radix ín cíbo fumpta,facítad celiacos . Nafcitur in lacís incultis, & ín dumetis, 
Y in utjs. Omifsis ín hacherba barbaris appellationibus , de quibus non poffumus, fintnere- 
te,an perperam fcríiptae,drudicarejRomana nomina dilígentius infpiciamus:ut fi qua eorü fint 
leprauata,corrígamus , atq; indead eius quam quaerimus herbz noticíam perueníamus. Ca- 
íatrícefane uidetur di&ío corrupta.necqg enim eft greca, neqz latina : quareputo eallitrícem effe 
egendum : uel quod magis graece appellationi refpondeat , Galli crus:ut ficuti ideo apud Gre- 
:os hzc herba Coronopus eft nomína:a, quoníam coruini pedis effieiem reprefentat,fimilíra- 
done apud Romanos Gallí crus fucrit nuncupara , Eft ením herba apud autorem de fimplici 
medícína, quem alíquí putantífuiffe Apuieium , Galli crus,atqg etíam Sanguínaría nomínata. 
C 
Celiíaca. 
ly 
Diofcoríd.de 
Coronopode 
Coronopus 
eft Pes Gaallí. 
Apuleius,