Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

Surum me efle reor.In ea aut facillima in terpretatione non me latet maiorem partem aliquantum erudii 
tis p fe cognitam efle:attamen mille holum fperies & ftudiope genera. Alios enim penitus rudimeto&ex' 
or tes invenias difcendi tn cupidiflimos. Alio s et-qui bonarum litterapc interpretes attente audieruntifed 
tamen quia debilia iecerant fundamenta:faciles etiam ftruduras ad legitimum ordinem uix poffent redu/ 
cere Jftopterea non pro doSis eos labores fufcepimus: fed pro iis dumtaxat quibus non eft coceffum aut 
penuria praeceptorum aut inopia rei familiaris:ut eo eruditionis afpirarenfcquo non foret illis noftra opa 
opus, Eapropter ab his comentariolis legendis abftineanfcqui fuae dodrinae fidutia freti:interpretis Iunoi! 
ne non 
me)inftitutam inter nos amicitiam femper fovere Iaborauirhac etiam epistola taquam aliquo munerenu 
trrendam exiftimaui:ut eflet litterarum monumetum nostrae pignus amicitiae*quoniam frustra tecum mu 
neribus alterius generis conte dendu putare.quippe qui omnibus bonis no naturae modo:fed etia fortuna: 
adeo abundestut nullius egeas.id genus doni.-aliis potius benigne paratus elargiri. Et quauis littere noftr* 
praetergreflk fint epistolae modumitamen (quae tua e ft in me manfuetudo)facile mihi perfuadeo teiifdem 
uerbis ufurum efle.quibus ad Tolumnium Cicero ufus eft in haec uerba.Tu inquit uellem me uerituseffe: 
ne pluribus legerem tuas litteras:mihi(quemadmodum fcribis)logiores forte mififfes. Ac uelim pofthac 
fic ftatuas:tuas mihi litteras longissimas quafqj gratissimas fore.Sed de his hadenus Caput illud eft utinki- 
tutam in me beniuoIentiam(quata maxima poteris diligentia)conferues:&(fi acceflioni locus fit)illi rogo 
nondeneges:&uaIeas. 
Cj^Quid comoedia.unde dida.quot eius fpecies.quot, membraquotcg adus funt. 
<$maediafecudumgraecoseft & priuataeciuilifqj fortunae fine periculo uitae comprehefio. 
Comoedia fecudum Cicerone eft imitatio uitae fpeculum cofuetudinis & imagoueritatis, 
Dicitur autagraeco ai quod indicat pagos & ode catus.Klam ut ait Varro iuuetusattica 
circuuicos ita ire folita fuit:& quaestus gratia hoc carminis genus exercebat. Vel dicit agra> 
[ co Kdbu-ou hoc eft a comefiatione quae olim in hmoi fabulisamatium fiebat. Tragediautre 
1' fert Diomedes eft heroicae fortunae in adueriis comprehenfio.$)iciturq$ outotov Tpayou 
hoc eft a tragos quod eft hircus & <£>2lh cantus qm olim audoribus tragicis hircus premiu cantus propo/ 
nebatur.ut horatius in arte poetica Carmine qui tragico uile certavit ob hircum. Vel g> utrem ex hircina 
pelle uino plenu pro premio caperent.Yirgi.Tndi faliere per utres.Tragedia autem heroas regefij con/ 
tinet & femper infoelices exitus habet, ynde Euripides rogati Archilao regi ut de fe tragediam fcriberet 
abnuit.-precatufcj deos eft nequsd fibi accideret tragedia dignu. Comoedia contra ciuiles priuatof^&foe 
lices exitus habet. ^rimi poetae comici fuerunt Saflaron jLullus ac fflagnes.hi ueteris difciplinae iocularia: 
nec icite necuenufte pronunciabant.Secunda state fuerut Aristophanes{Eupolis (Cratinus:quiuitiafeda 
ti acerbissimas fcripferut comoedias.Tertia stas tylenandri 8C philemonis fuitiqui oem comoedis acerbi 
tatem mitigauerunt.Worum fabulas romani transtulerunt. Primufqj Eiuius andronicus fcr)pfit.Juntqui 
uelu t epicarmum in infula <taeo exulantem primum hoc carmen frequentafie:& fic a eso comoediam df 
ci. Comoediarum quaeda lunt togats fic dids:ut ait diomedes q, oia in publico honore cofufacerneban 
tur.f 4 " ' • -*•• • • ' ' ' " ^ r .«■- > 
tuq$togatorum.). a v 
fit fub quo 8i prstextats 8i tabernaris reponuntur: tame pro tabernaria ponif.Praetextata habet argu 
mentum magiftratuu qui prstexta utuntur &L imperatorum 8C principum romanorum. Tabernaris ab 
humilitate perfonarum 8C argumentorum appellantur. Uam tabernas pauperum domos habebant qua: 
prifeis teporibus ex tabulis conficiebanf. Attellans dicunf ab attella Afeoiyurbembi reptae funt.lHse funt 
argumentis didifeg iocalibus fimiles fatpricis fabulis grscis.fJan/pedescomoediae dicuntur grsce mimi' 
bia iun t partes comoediarum in quibus diuerforum perfon ae uerfantur.Perfonae autem diuerbiorumaut 
dus funt aut tres raro quattuor plures adhibere non licet in canticis una dim taxat poni debet: aut fidus 
fuerint ita ponuntur ut ex occulto una audiat nec loquatur fed fecum fi opus fuerit verba faciat. In choris 
numerus perfonarum diffinitus no eft: quia omnes coiundi canentes concentu^ facientes pro una noce 
habentur. Comoedia tame uetus chorus fuit. Sed paulatim ex numero perfonape auda in quin<j actus pro 
ceffitRaulatim deinde attenuato choro ita ad nouam peruenit ut non modo ,non fit chorus fednelocu 
quidem illi relinquatur. Quapropter quinqj adus qui in comoedia funt difficile eft nofle in latinislubla o 
choro qui fe interponens adus distinguebat. Eft autem comoedia qnqueptita ita aut pars prima argu®, 
tum explicet, fecunda agi iam cepta ad finem aeducere cupit.Tertia perturbationem affert A impedi®, 
ta & defperationem rei concupitae.Quarta remedium in teruenienti malo affert. Quinta adoptatum e 
tum eunda perducit.rtfae itaqj quincjfun t principales comoediae partes quae dicuntur adus.hi autem n $ 
qualibet fcaena continetur ut puta partus glpcerii.