Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

i 
Q0 
M 
ne 
ma 
Qa. 
£0$ 
«ti 
X0. 
»c 
ue 
TUS, 
.oad 
TA 
dum 
1f, 
arja 
üsfe 
ono. 
üC 
ame 
Del 
(ento 
ti pio. 
Ure 
;athe 
icodu 
rim 
od pt 
(jc hae 
i fedet 
us Dur 
fund: 
3n0M 
 &por 
aus ot 
als oft 
(is, qu 
uceT 
femp 
TP f 
Virol 
codi 
-Dratu 
o6 (i 
ü e(t ll 
Y an 
modi 
j6 ned 
B ifti 
iabori? 
perpe? 
requi^ 
icbr 
'ebrari encomijs,Quodetiam alijs nonnullis Ciuitatibus fic placuit,vthuiuslaudátiíimo exéplo alle&i, hanc 
dagitioforum hominum colluui&quam otium & fcurriliseducatio generat explodenda,mcthodum ac nor- 
mam pro Reip.ipforum:incremento imitari conentur. 
Adhec perfec laudis & pietatis ampliffimum reddit teftimoniü,quod à magiftratu quàtuor Iudices decer- 
nantur Pupillorum & Orphanorum exactiffimam curà habentes,fingulis praterea annis duo Elcemofynarij, 
juobusco munere fubftituunturalijs duobus(quatuor enim funt numero) in officio manétibus,ciucsadhoc 
cligütur,vti opücopia & facultati b.pollétes,fic & egregia vitz finceritate,probitated; clariqui fingulis dieb., 
feftis prefertim cleemofynam publice fub diuinis, & concione cxorant, camé; inter pauperes , adhibita qua 
pat eft difcretione, partiuntur,que quotannis fummam triginta milium ducatorum frequenter excedit. 
Inipfo fereciuitatis vmbilico,area ampla quadrata,Boríam vulgó nuncupant, panditur,amplitfimo Septa 
»eriftylio & pulcherrimis columnis,quibus ambulacrum,tedo cóclufüm füftinetur,tà accuraté fornicatü vt 
non teftudo,fed tabulatum videatur,in quo pulcherrima qued;vidédi fenfüm oble&tátia venum exponuntur, 
(übter,negotiatores tradandarum rerum &commerciorum caufa,certishorisquotidié conueniunt , lex c. 
tiamquaedam ftri&é obferuatur vt càm campanula ex atte horologica fonaredcefierit , quiin Borfía poft de. 
erchenditur,muldtam pauperibus erogandam penfitat, | 
Splendidiffimz ctia pratoriz edes cófpiciuntur,que ex marmoreo,viuo,fe&od,; lapide,ex regionibuslogé 
Jiffitis comportato,tàtis lumptibus,tantoq; artificio quatuorannorum temporecóftructz funt, vt materia 
operis formá,& forma materia ipfam fuperet. Taceo venuftiffimum frontifpicium in fublime faftigium, per 
quinq; ordines architectonicos afcendens, ac pro operisfymmetria'paulatim gracileícens, Nec minus exte: 
'ioridecenter reípo ndetinterior ftru&tura,tribunalibus,fubfellij satrijs,conclauibus,ambulacris & auliftam 
:6gruo, vtiliq;ordinedigeftis,vt diu mirü videatur,quotquot.n, Antvverpiein functionibus publicis,poli. 
. . . ^ ^ .os / 2 . 1 
icistrarijs,contra&ibus caufis litibusa; priuatis operam fuam preftant,quorum amplus cft numerus,prater 
senatores & Iudices fubalternos,fingulis diebus bis eó confluantad fuam quisd; quam ibi occupat, ftationé, 
" 22 AE -Aini "t ^ . « . ; 
ita vtciuibus alijsq; ipforum opcraindigentibus,commodoó accidat,ftatuta hora Clientibus ad patronos adi 
'um patere nec (vtin plerisque Ciuitatibus agi folet) Procuratores querendo defatigari,& fic rcbus dome- 
ticis fecuré & tutius profpicere. Portzeciuitatis decem & tresquarum prima Cafarca,cuicarolus V.Carfar 
Auguftus nomenimpofuit,vt exinfícriptioneliquet,quz talis eft. 
CAR OLVS A, C AE S 
HANC PORTAM PRIMVS MORTALIVM INTROGRES 
SVS CABSAREAM NVNCVPAVIT 
^"" XX V. NOYVEÉMBRIS ANNO 
M.CCCCC. x L V. 
FS Tanem heeporta flru&ura folide & el cancs , Hetrafci infrà operis,cum fuis fafcijs,quas Rufticas vocant füpra Dorici? 
ex viuo faxo & quadrato, pedibus quinquaginta quatuor , fablimisiin pedum o&ogintalatitudiné protenfa,hiatus,feuaper? 
ure altitudo viginti, & vno pedibus detinitur, latitudo quatuordecim, profunditas tranfitus pertingitad feptuaginta quinq; pe- 
lesin eiufdem portz fumma coronice recenter eí! po[ira, tredecim pedum, prater bafim quinq; pedum,ingens flatua,habitu an- 
iquo & militarifago cum paludamento fortiffimum h:roé Braboné refzrens,qui czfo Antigogo gigantez flaturze tyrannno,ab 
ciffad; illimanutalionis fupplicio,quo1lleta viatores graue vc&tigal foluere detre&tantes, feuire folitus efle dicitur, patriá tyran- 
Vide liberaffe,& nomen Hantvverpiz dediffe Iertir.Quam tamen multorum opinioné Becanus in fua Gi gantomachia falfam effc 
nultis argumentis confirmare nititur.Ipfius auté Erabonis bsfiad,fempiternam memoriam,hz literarum notz funt infcu Iptz. 
BRABONI INVICTO OB VINDICATAM TALIONE TYRANNIDEM 
S. D.'Q. A. 
AdD.Michaelis,porta Corone burgica fuit, precelfa turri confpicus,que Imperialem coronam deauratam in fummo peftabar, 
ertum Marchionatusimperij indicium. Verum tanto ornamento Albanus Dux,Belgij Gubernator, Anno M, D, LXVII, Ant- 
(verpienfes fpoliauit,quiillá turrim deiecit,quando arcem ibidem munitiffimam conftruxit. — — s : 
! Pontes ininditahac vrbepublici quadraginta, quorum multi firatis lapidibus conte&i & vtrimd; magnis ciuium & negotiatorü 
:abitationibus fepti, vt pontes effe tranfeuntium oculos fugiat, Omnes veró reliquos pons marinus fuperat;qui laté patentis for? 
nagaificentiam,infigni venuflate oflentat. | | 
Status Politicus,congrua & ordinata harmoniain certos Magiftratus eft diuifus,Scultetii habet, qui Rhiéfis quóq; Marchio ap- 
:ellaturhabet& Amptmannü, Confüles Scabinos fiue Senatores, Collepia fiue tribus & eorum Decanos.Scultetus crimipalibus 
aufis prefidet. Ammannus ciuilibus.Cófules biniSenatui prefünt.Qu! dud viri tertio poft Pafcha dominico die cü reliquisSe- 
"atoribus Magi(lratü annuum ineunt. Ad vnius confulis officium precipuefpectat Reipubl.adminiflratio,adalterum turisdi« 
iio. Collegia tex quz Decanos habent,qui tanquam Przfe&i res Collegiorum adminiftrant, Hxc auté Collegia ex fele&tiffimis 
tuibus conflant,antiquiffima totius Ciuitatis prz-fidia, feu nerui quidà Reipübl, acrobora, Qui incuftodia & deféfione vrbis, 
juam curam illi precipué fuftinét,alsq; obfequijs Brabintie Ducibus olim praflitis, quáfortiter fefe, gefferint, plurima ab eiíde 
onceffa priuilegia fidem faciunt.Horum Collegiorum alumni in publicis certaminibus honeflé exercerifolent, Quorum binà 
uz D.Georgium tutelaré habét,chalybeis arcubus fiue baliflis fpicula eijciüt, vnde arcubaliflarij vocátur.Bina veró D.Sebaflia- 
vitutelà infigniafagittas acernis arcubus emittüt, Quinti fub D. Chriftrophori patrocinio,nouotormenti manuarij genere vti- 
urquos Sclopos nominamus.Sextum deniq; quod in D. Michiélis clienzelá fe dedit,gladiatorum more,quouis armorü genere 
9minus pugnat,hinc Demicatores nominátur, Tres infüper Cófiaternitates flabilitz süt,a Rhetorica nomé fortitz vulgo Cía 
ttt/oubtoem/ & if. ac; horü munus eft,ciuibus public & priuatim Comeedias & Attellanasaliad; animi oble&améta; more 
o zcorum Romanorumq; exhibere,quorum non exiguus pietatismorum in fpe&xtores dimanat fructus.Przcipuus hort triü 
do CBioliere didus,vt plurimum ex pi&oribus cóflatus efl,qui ftudio fuzartis & exercitationibus fe mutuó certatim agitátes, 
immum ingeniorum acumen oftendunt.Itaquehazc ciuitas plures generauit,aluit pi&ores.variarum in fua fpecie Magiftros.in» 
"ijque ornamentis fplendidifimos quàm vix vlla Prouincia. 
De quibus licet apud Guicciardinum fufficiens inueniatur fupellex,excellentiffimorum tamen pictorum catalogo hícetià an- 
smerabimus Bartolomzum Spranger, quem Imper.R odolphus,ob artis przflantiam fibi carum habet," Et Georgiü. Hofnage 
ntatoré excellentiffimü;qui omnes noftros vrbium Tomos, diuerfarum nationü & vrbium rypis,grata venuflate códecorauit, 
AD etiam peculiari Marchionatus titulo Sacri R o, Imperij decoratur, cuius efi perantiqua nobilitas , Semper enim 
ctim S ra rorum memoria hocloco Germaniz & Galliz limes fuit,fed non eadem femper ratione, Neq; ver ob gentié 
ie Occidn valdis nomine indicatur limitis tantum habuitappellationé,fedilla etiam caufa,quod hac maximé parte Gem 
n ntale latus à piratis elietcuftodiendum , quoniam nullum flumen tam longe intra regionem maximas naues ut um 
idus T. S Pororebqua de caufàlimes Germani Occidétalis hoc loco przcipue fuit diligéter,ne quid damni inferret Er 
Mts. dam. : ir eioenins inter Francos antiquiffima extat memoria non aliam ob caufam huius limitis peisttee € A0 
LAT quoc vim ex Oceano perScaldim illatam fortiter repuliffe. Nam cüm Cochlearius Danorum Kex claffe inue&us 
iA 1m regionem vndique populzretur, Theodoricus Ludouiciillius magnt,quem Clodoueum vocant, filius natu ma- 
cobertum filium fuum cum valida manu conuamifitadiun&o Vtilone fratre Theodonis Magni, vt volunt , D. 19- 
—0v8 cT jum