Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

A XIMILIANVS Secundus,diuina fauenteclementia,ele&tus t omancorum 
imperator,femperAuguftusac Germania,Hungariz, Dohemie, Dalmatiz,Cro- 
s,Sclauoniz, Rex, Archidux Auftrix,Dux Durgundiz,Stiriz, Carinthiz, Car 
niolz & V Virtenberge,&c.Comes Tyrolis,&c. Ikecogznofcimus & notum faci- 
mus,teiorc prazfentium,vniuerfis. Rempublicam bene & redté conititutam, nó 
tam armis, ntcenijs & propugnaculis, quàm literarum ftudijs,& virisrebusagen- 
Jisaptis & idoneis munitam efle decet. Animaduertentes autem ad conferuan- 
las & propaganéas bonasartes, acfeminarium quafi virtutisconftituendum & 
cctinendum, operas typographicas plurimum adiumenti conferre: Ideó non 
eosfolüm,qui Reipub.domi aut foris prodefle, velhottiuminiurijs propulfían- 
dis,vel proTribunalilus,&iuftitiam adminiítrando;quietem & tranquillitatem publicam tucri folent; 
ed etiamin primisexiftimauimusfouendos, quireiliterarie curam fufcipientes, non deno(trafolium 
vtatc,fed de pofterisctiambené mereri nituntur. Cüm igitur nobisiam humiliter cxpofuerit nofter & 
mperij Sacri fidelis dile&us Francifcus Hogenbergius. Quod cüm fuperioribusannis(ptateralia oput- 
cula) vtrumquetheatrum de Ciuitatibus Orbis Terrarum edidiffet, accidiffe, vt quidam ciuitatum, rc- 
gionum, aliarumquepulcherrimarum rerum defcriptiones magno fuolabore & fumptu depidasimi- 
iarenturfuoq; nomine iniucem emitterent. Hacd; rationefaium cfle, vr(uolaborcpartum decusfi- 
5i vindicarent, & omne lucrum atque emolumentum quod i»fi Hozenbergio acthori & inuentori 
iebebatur, ad fetranítulerint: Demifle nobisfupplicando, vtquianuncnouas variarim regionum 
& nunquam antcà vifas dcefcriptiones , tertiam de Vrbibus tomum , venutftas Dibliorum icones 
& multa alia prz manibus habeat, quzinlucem edita non parum lucis Gcozraohiz, & hiftoriarum 
dudijs,fintallatura;ne(quod anteàaccidit)huiufmodilaborum fuorü frudus rarfus ab a3 js intercipian 
ur, vt priuilegiumgeneralead omnia ea,quz in hocgenere editurusfit, ipfi concederebenignà digna- 
remur:Nos fané ciufcemodi precibusgratiosé admitlisprefentium vizore,fcienter,aanimodue bené de 
liberato, & Cefareaaudoritate noftra ferio decernimus & ftatuimas, quod nemo pidtoruim , fculpgo- 
rum,czlatorum,typographorum, Bibliopolarum, &aliorum, qui vendeadis, vel imprimencis libris, 
[ei :quacunque aliarationelibrariam negotiationem exercent,xmulisqQue opusillad imitaturispingen 
iis,(culpendifve,autalio quouis modo exornandisaatqueilluftrandisimaginibus & tabulis vfui vc] au- 
zilioctfe poffunt,memoratum tertium de vrbibustomum,Biblio:zum,Icones & quxcunqueaijizin acc 
zenere przfatus Hogenbergiuscdituruseít,intra decennium abeditionis abfolutz die numerandam, 
coninn&im vel diuifim,ipfoinfcio velinuito,nectypis,necículptura, feu quocunque alio modo, aut 
charactere,zzmulari,aut imitari, vel alicundeallata,intra Sacri Romani Imperij fincs vendere, acdiítra- 
herepublice,vel occulté poflitautdebeat.Si quisautem przfensedictum noftrum tranfzredi aut viola- 
re,memoratumdq;opusrecudere,& in fraudem au&toris fpargere conatusfucrit,eum non folim huiuf- 
nodilibristanquam commiflis & predicto Francifco Hogenbergio,vel hzredibus,aut mandatum ha- 
bentibus, auxilio Magiftratusciusloci , vbi deprehenfifucrint, vendicandis priuari, fcd infuper etiam 
pcena decem marcarumauripuri fifco noftroImperiali,fraudis vindici; & parti lefz ex aquo foluenda 
& numceranda mul&ari volumus. Ita tamen; vtex (inguliseditionibus aliquot exemplaria quàm pri- 
mum ad Impcrialem Cancellariam noftram tranfmittantur. Quod fi negligetur,hac noftra gratia & pri 
iilegio neutiquam vti aut gaudere poffint.fed eo priuati & exuti cenfeantur.Mandantesproinde vniaer 
lis & fingulis noftris & Sacri Rom.Imperij fubditis & fidelibus dilc&istam ecclefiafticisquàm fzculari- 
buscuiufcunq; ftatus,gradus;ordinis € conditionis exftiterint,prafertim vcro ijs,quiin Magiftratu con 
(tituti funt,ac vel fuo, vel fuperiorum fuorumloco & nomine, uris & lutitiz ad miniftrationem exer- 
cenr,nequemquam hoc Priuilegium,feuinterdidum noftrum impuné violare, freznere aut neoligere 
patiantur.Sed,(i quos contumacescompererint przícripta poena plecti , & quibufcunque rede fieri po- 
teft,modiscoérceri curent,quatenus & ipfigrauitlimam indignationem noftram euitare voluerint. Id 
quod teftamur przfentibus literis, manu propria fubfcriptis, € Cacfarci figillino(traimpretfione muni- 
tis.Datum inciuitate noftra Imperiali Ratifpona,die vigefima quarta menfisIulij, à nno Domini Mille 
(imo Quingentefimo Septuagefimo fexto Regnorum noftrorum,R omani decimo quarto, Hungarici, 
decimotertio,Bohemiz veroó vicefimo octauo. 
Maximilianus. 
V.Io.Bap.V Vcber,&c. 
Ad Mandatum Sacrz Cafarex 
Maieftatis proprium. 
O bernbur»er.