Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

ROTTERODAMVM. 
OTTEZRODAMYM,nonignobileHollandizoppidu m,quafi dicas, R ott 
obex,fiueagger.Damm namque, Batauisaggerem fonar.Eft fiquidem R ote- 
:odamumad Rottam,aque dudum,à quo adpellationem habet,fitum,Mofz 
luminipropinquum.Schidamo,vnico miliari, Gouda veró,tribus diftat: op- 
»idum, cum opinione hominum vetuftum fatistum fplendidum & COpio- 
.um,lanificio,&pannitextura,cclebre,habens &iuftum populi numerum,& 
citéadmodum conítruGaszdes;iquarum,quz D.Laurenti jnomince facra,fa 
cilé princeps, & fplendida cít,& fumptuofa: fed prz ceterisornamentis, vrbs 
ifta,hoc nomine potiffimum clara & celebris eft, quod patria fuerit viri celc- 
berrimi D.Erafmi R oterodami,omnibusomnium do&rinarum virtutumd; 
nitoribus politiffimi.Itaquead memoratam zdem,etiamnum vifitur domuncula, & in ca,cella cxi- 
zua,quz primüm natum illum excepit.Hanc,vt ingeniofiffim us quiíq; eft,& amantiffimus, iterillac 
aciens,rcucrenter adit. Tantusille vir, multis pofteritati relidisoperibus, quz ingenij plané diuini 
irgumentum prabeant,diem obijt extremum Bafilez, Anno M.D.XXXV[.Rarzadmodum ingenij 
& eruditionis dotes Erafmo,co fxculo illiterato contigére,quibus permulti plurimum tum deferen 
dum confucrunt,ijiquenon plebeijordinishomines, fcd orbis monarchz, non vulgaritereruditi, 
(ed rei litterariz, ca ztate;principes. Quippeinui&ifs. Carolo Auguftoàconfilijs fuit.Sereniffimus 
Ca:far Ferdinandusfauoris fuiinipfum documenta plurima dedit. Quàm magnificis vero honora. 
rijsà Chriftianiffimo Galliarum Rege Francifco in Gallias.quàm amanter ab IlluftriffimoR ege Hen 
rico,libera,vbi nam co loci viuere vellet;,data optione,in Angliam eft euocatus?De fummis Pontifi- 
zibus Leone & Cleméte, nihilattinetdicere,horum certé maximuserga eum fanor, mültisad Eraf- 
mum tranfmiffss Epiftolisinnotuit.Sed hzc fortaffe, pro iftiusloci ratione,nimisde Erafmo,multa. 
Dum hocoppidum,Ludoz:us Guicciardinus,vt Belgij perficeret cnarrationem,in DBatauia fuaante 
innos aliquot defcribitin -alamitatem fané maximam otterodamum incidit. Cafu enim quodam 
incendioin ca excitato, zdces nongentis plures, & onerariz naues permultz,conflagrarunt,homines 
tiam aliquotabfumpti funt,omnesdetrimentum perpeffi.Iam tamen,ob ingentes diuitias,minore, 
quàm annifrpaciot(cribiteo tempore Güicciardinus)pené tota reítaurata eit, atq; adco frequenti nc- 
zotiationc.X mercatorum concuríu, dictu mirum quantum quotidieaugcatur. 
G OV D Ae 
OvDA, Praclarum Hollandixzoppidum,fextum & vltimuminter Hollan- 
dix ftatuslocumobtinens,circaannüSalatis M.C C.L X X ILfubtomite lo- 
rentio, àquociuicis & przcipuarum vrbium donatarpriuilegijs, conditum 
ad ripam Iffele fluuij.fitu eft periucundo Quippe olim obftrutto R heno,circa 
pagum Catvvick,& przfidium Britonum;duo fluuij;/nimirum,ffela,&Lecka, 
juifein Mofam exoncrant,;cnati func, Itaque cüm non paterctlibera nauiga- 
1o, & exitusad maresper alueos & foffas, flumina circundudta funr, atq; colo- 
co,vbinuncGouda fita eftfoffa incuruata & flexuofa , quz Gouda appellatur, 
oppido nomen dedit,inR henum Leideníemad vitandum mare,& loca re- 
motiora,dedu&acft,obiectatamen Sclufa,quam vulgó vocant,ne fluxu Itfele 
campiinundarentur. Tum,tutanauium ftatio ibidem originem coepit)habitationes & diuerforia, 
hac de cauffa,aliquot excitata in aggere. Et noua,hacoccafione orta focictas,tanta, breui téporis fuc- 
ceffujincrementa fumpfit,vt paluftrium paffim locorum agreftes habitatores pertcíi,qui varijsantea 
.ocisfparfim habitabant,iuxta aggerem,locum altiorem conuenerint, & Ecclefiam, quo rciimpri- 
mis facrz,& religioni vacarent,huctranftulerint.Que quidem confociata Batauorum multitudo,lo 
ci opportunitate víqueadeó breuitemporceecreuit, vt vrbisformam,foffasac moenia, quo liberius & 
:utius hichabitareturlocus ipfe defideraret. Qui fub Florentio Comite,vt didum eftjiusciuium eft 
confecutus.Demum. Comites Blefenfesquorum ditionis poftea Gouda fa&a eft; cium animaducrte- 
rent,oppidanorum frequentiam, plurimum ob quotidiana increméta aügeri,oppidi pomoeria, fof- 
fasjac moenia,latioti fpacio,ea nimirum amplitudine produxerunt, quafe modo vifenda exhibent. 
R ccipitautem Goudanum hocoppidum indiesaquam ex maris fluxu, atq; refluxuymundam tamen 
lefecatam ac dulcem,excoquendzccereuifiz accommodatiffimam,cui Hollandicum folum, neque 
colore,nequefapore parem habet.Eam commoditatem Iffelz alueus oppidanis fuppeditat. Verum 
propter frequentes & exube rantesciusinundationes,Florentius Comes,cius nominis V. (quiin ve- 
natione plus viginti vulneribusconfoffus,perijt)AnnoSalutis M. CC. XC. VI. VltraieGenfis Epi 
copi confenfu,naturalemIffelz aluci;in pago Vreefvvick,haudita proculà Viana, obftruxit. Hinc 
fa&um eft, vtantiquusillealueus, paulatim enata ex fordibus terra,minuatur. ArsTyposraphica,pau 
cisiimó nullisantein Hollandiacognita (nam quicquid librorum tum eratin vfu, monachiafliduo 
abore, & magna diligentia fcribebanr)Goudz primum innotefcere,& in vfu haberi copit,indomo 
ratrum Collationis.Primaria vrbis Ecclefiacleganti ftru&ura,& precelfa turri confpicua, bis à pri- 
nafundationctota exufta fuit, Anno nimirü falutis M.D. Lll.igne coelitusta&a. Etanno M. CCCC, 
X XX VIlI.coincendio,quo oppidum vniuerfum, deformatum,periit. Hac veró Eccleíia,qua modo 
xxecellicftructura.magnificé reftaurata.con fpicitur. 
5l.