Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

»wv' &G 
A d 
MERIC A CherfonefusextimaGermaniz pars,verfus Septentrionem.Tutiam,cum adiacentibus Infulis,Holfati- 
m,Storm sciam, VVagriam, Diethmarfiam, Slefuicenfem Ducatum,vna eaderáue appellatione, quondam comprz- 
vendit.Sed,tempore Caroli Maàgni,Septentrionzlior portio.Iutiz;Anterior vero,qux nunc Ho'fatia.N ordalbing.s no 
neninduit,quz & ipfa,quatuor partibus & appellationibus eft diftindta, HollazisDierhmarfia, V Vagria, & Storma- 
ja:Quarüm poftrema inter Albim,Storam, & Schvvalam fiimina,ad Trauenam víque,fefe extendit,atque hanc,Ham- 
urgum,vrbs,opere,fituymercatura, & opibus potens, decenter exornat.Quotemroreea primum conftructa fit,hifto- 
jx non perhibent,qui primam eiusoriginem,ad VVendos,gentem infidelem,referunt.Nominis etiam ratió, àicrip- 
or ibus,in diuerfa trahitur. Alij,absIoue Hammone,cuius idola Carolus Magnus faftulerit.Hammoris Burgum,nune 
'upatam afferunt. Verüm hancfententiam Crantzius lib.r. in fua Metropoli emendicatam, ex Romana hiftoria fabu- 
lam,nuncupat,aliam nominis caufam,zqué veram commemorans,ab Hamajinfigni Saxorum pugiie,cim enim Saxo- 
hes,crebris collu&tationibus congrefsi cum Danis,varia pugnarent fortuna,contentio tandem ad duellum peruenit. 
s Fidebant Dani Starcatero,monftrofe magnitudinis, & roboris homini,& Saxones,pugilem referebant Hamazm,equé 
nter fuos illuftrem,cui,vt duellum non recufaret,tantum fe auri congefturos pollicentur,vt inolem corporis fui faperarct.Ha ma,fiducia virium ag- 
vreffus hoftem,pugno petitum,ita impulit, vtterrz adegerit nutabundum. Sed vbi deie&us,vires collegit, fefe erigers,ad gladium decurrit,non iam 
iuctamine,fed ferro,rem peracturus.Nam toto adnifus corpore,gladium diftrinxit in aduerfarium,nec illum fefellit impetus:medium enim Hamze 
:aput diffidit. Atque Aa rh exitus tribuiffe putatur loco nom enjin quo peracta fuit pugna,vt,ab eo victo,Hama diceretur, vnde poftea de propin- 
quoerecta vibs,Hamburgum nuncuparetur. Aij, qui Gambriuiós, Taciti Holfatenfes conitituunt, vt Althamerus & Peucerus in Tacitum,1,ex Gam- 
5riuio,Hamburgumy,exigua mutat ione,faciunt.Sed Becanus nofter,aliud commentum,fubtili co niectura,de nominis origine,nob:s obtruditin fua 
;saxonica,quod à nobis refertur in indice.Verior igitur ratio nóminis,hzc erit;Inter fumina Alfter& Billenfylua olim extitit.cui Ham nomen(quam 
»offedit olim nobilis familia de Ham)ad quam veteres Saxoncs,ante Caroli Magni tempora,arcem xdificantes, à vicina fylua;eam Hammeburgum 
nuncuparünt.Vnde,non Hamburgum,fed Hammebüurgum,prima & vera vibis appellatio.Q:tod etiamnum,maius vrbis figillum,antiqua inftrumen- 
a, litere, & priuileia,aperté coafirmanat.Ita fiquidem, liter Ludouici primi Aquifgrani datz,habent.Staturmas vnanimi éonfenfu Ecclefiaftico,vl- 
imain RegioneSaxonicatrans Albiam,in loco auncupato,Gammaburgk,cum vniuerfa Nordalbingorum Ecclefia propri] vigoris cónftituere fedem. 
sullaetiam Nicolai Pontificis,tempo-e Ludouici (ecundimeminit caftelli Hammaburgi, & Nordalbingorum fedem nuncupat. 
Cüm àutem Carolus Magnus Saxones ad idem Chrifti conuertiffet,in Nordaibingiam defcendens, Hammomisburgum;cum adiacentibus regia- 
ibus occupauit,delubra, & vanage atilium fimulachra euertit, huiusque vrbis pomeria extendit.Quin & primariàm 1n ea conftruxerat Ecc'etiam,in 
jua,totius Septentrionalis,& trans Albinz Germanie,metropolitanam fedem collocarct.Nam prima fundatione,non fuit,qua nuncett,Hamburgum, 
implitudine,quando vnicustantum collisin quo S.Petri Parochialis, & altera collegiata Ecclefia, edificijs,occupatus fuit.Is locus auterfti quó aliz 
(unt modo parochiz,quz S.Catharinz, & qux D.Nicolai nomine innotefcunt, aquarum atum fentijt:Et S.Iacobi Ecclefíiam,€um valio,quod vocant 
Gentilium,extra moeniorum fepta fuit,nunc,vt ex js,qua fuperfunt,indicijs conttat;v :bis ambitu continetur. Vrbsnunc potens eftfitu & opere val- 
jé munita,ciues amplifsimas negotiationes,terra marique remoté exercent.Poltquam fidem Chrifto primüm hzc vrbs dediffert,Carolus Magnus,ex- 
citata in ea arce,praefectum cum prafidio conftituit Vthonem.Et tamenSigardi,Angarie & VVeftphalieg Ducis facceffores, & prafertim,Albion,S1i- 
2ardi Adnepos, & V Vidikindi facceffor,qui cum Carolo M agno,Saxonica ifta beila geísitHolfatiam, & vicina Hamburgo loca tenuit, dónec Caroi 
Magni fucceffores,mutuis contentionibus & difsidi;s fepararentur,tunc rurfus Ducum profapia àd vibis póffefsionem reaijt;tum e Epifcopus, & 
Duces,feparatasin ea domos habuerunt.Doaec Otto Cefar,Hermannum Billing,ad ducalem hoaórem eueheret;eumáue ducatu Lureburgcuficum 
vItima Saxonia ad Albisconfinia donaret.Deinde Lotharius Cefar,cuius €oniunx fuit Magni vItimi Saxonis Dueis filiaex Bilingorum familia Adol- 
ohoSchaavveabargicoó Comiti , Holfatiecomitatum permifit , Etzb eo témpore, Holtatiz Comites Hamburgum tenuerunt, nóits vrdi&ciis mirt- 
fice exornarüt, & in Cathedrali,vrbis fux Ecclefia,fepulturas fibi deléegerunt.Proutin Maiori Ecclefiafubfequentium Holfatie Comitunibidem fe- 
puitorum nomina,certatabula defcripta,videntur;Nempe loannis, mortui anno 1266.3, Februàarij. Gerardi. 1231.21. Decemb. V Valdemari,1506.29.lu- 
nij. Gebhardi fecundi i312.25.Octob. Ioannis fecundi 13553.Ado! phi 158 o.26. Ianuarij.Q:uun & Hoifatiz Duces & Schauvvenburgici Comites,domiciii2 
& teloniaadhac quxdam Hamburgi pofsident. Q7onam modo autem ad libertatem,aua modo fruitur.deuenerit, hiftoriarum mónumenta.paísim 
declarant. | s | M 
Holfatorum annales tr2dunt,quód,cüm VValdemarus IT. Rex Daniz,Hzmburger fum vrbem ad deditiónem co?giffet , il!am dederit Adeiberto 
Comiti de Orlemunt, Adolphi Hoilati Comitis fratri vterino,qui càm 1]lam nec vijheciure obtinere ac defendere p 5ffet,Hamburgenfibus priut- 
egiaaciura vendidit,in praiudicium heredum Comitum Holfatiz, &c.Diétus autem Hol(atiz Comes Adolphus,poftea Vicarium Regis VValdema- 
ri, Albertum,aperto Marte ccpit;ac Dannenbergam,vbi Rex VValdemarus Captizius detinebatur,in vincula traduxit.Poftea,rater Hambürgenfes & 
Comites,vt pleriqueteftantur,aliz tranfactiones funt faciz.Sed totum hitorizfuccefium Dauid Chytraus, in fua VVandalim, & Saxoniz Alberti 
CrantzZiJ cóntinuatione,ita refert:Adolphusinquittertias puifus ab tlenrico Leone,reititutus pot profcriptum Leonem anno 118. Hic Adolphus,an. 
I189.comitatur Fridericum Barbaroffam in paleftinam,dedit Priuilegia Hamburgzafibus, ne quissrcem intra feptem miliaria ad vibem xdificet;vt 
qmaunesà vectigalibus, & belli oneribus fint in Holfatia, &c.Eodem anno Henricus Leo ex Angliaredit, & Pardeuicum euertit:Stadam & Hambur- 
»um recepit. Adolphus exPaleftinareuerfus Hamburgum & Lubecam denuo ccepit,auxilio Bernardi Vrfi Ducis Saxonia. Sed paucis poft, VVoide- 
marus DuxSlefuicenfisHamburgum & Lubecam,aufpicijs Daniz Regis, Canuti fexti occupat, & poltea coepit Adolphum,qui renuncians fuo iuri,in 
patria Schovvenburgk obij. Hamburgs Albertus Comes ab Orlamunt à Ré5e prafetus érat,qui de&cientibusà Dano Holíatis, & VVoldemaro Re- 
»e,Henrico comite Suerinenfi capto,ius fnum in vrbe TIgoo.márcis argenti Senatui vendidit.Hoc libertatis Hamburgenfium folidz fuüdamentum fu- 
it.Poftea enim nullum iuramentutn fidelitatis Ducibus Holfatiz przftiterunt.Hucufque Chytrzus. | EE (| 
Porro varios vibis Hamburgenfis cafus, & per peffas diueríó tem pore,cálamitates, hiftóriz cominémorant. Nam,ánno 8:6. V Vandal fiue Vy: 
jui VVandalie pars funt,erecto przfidio,Hamburgum coeperuüt.Sed Imperator Carolus,anno fequentiiuisit valtatam vibem reftaurari,conitituens 
biMetropolim omnium aquilonarium erigerequod filius poft eum compleuit Ludouicus,quando his limitibus eius ditio diftiicta (uit. Ab occicuá 
quidem parte mari Britannico,vbi Bremenfis tunc illiincorporata Ecclefia; A meridie. Albi flumine;Ab óriente,Paniriuo; & ab aqulione,mari Dani- 
zo, & Egdora flumine. C | 20i 
Grauem deinde afflitionem,à Normannis, à mare per Albim afzendentibus in morte Ludouici Imperatoris,vrbs Hamburcenfis pertulit. | 
1dem pottearurfus perpeffaà vVandalis,Duce Godichalco eorum principc.[dem, 3 Critone Lubece vrbis fundatore.Hoc à Danis fxuientibus in 
norte Magni Ottonis,legimus contigiffe,vt magnus femper nümerus catholicz plebis in Hamburgo tencidaretur.Hoc nouifsima & pené omnium 
zrauifsima VVàndalorua irruptione patitur,fub imper io Henrici III. Pra fale Alberto primó, A229 ChrüfiM.LXVI. vw 
Factum etiam elt temporum fucceffu,vt Archiepifcopatus honór,qui prima fundatione Hamburgi femper fuit,Bremam transferretur, vnde natá 
:ft ctebrainter Ecclefias Hamburgenfem & Dremenfem concertatio,de dignitatis primátujde emittendis ad alienas prouincias Su&raganeis, & com. 
prouincialibus Epifcopis.Vltima Archiepifcopi Hamburgenfis,quando folus adhuc Metropolita ezat,legatió X X.Epilcoporura fuit;2d reinotas aqui. 
lonarés prouincias,ad vniuerfum Daniz,Suediz, € Noruegit regnum.Ad Orcades;, Islaadiam, & Groenlandiam infulas.Et hinc tam frequensin vr- 
bem Hamburgenfcni 3b 1Js tentata (xuitia,qui à pietate Chriftiana defecerant,cüm fci réntjllinc,primós ad feveirbi diuini myftas, prodire.Q 10t:es 
enim furor impius inflammatus Chriftianitatis odio (xuiebat iri Chrifticolas,primi erant Haniburgeníes ad fupplicia.fiueà Danis,iue aVVanddaiis, 
(cuitiaintentaretur. — o. | mE 
In Haalestico foederé,primo ordine fub Lubéca.focietatis capite Continetur Hamburgum cur Poftochio, VVifmaria, Stral (anda,Luneburgo.Ex 
quarum fex vrbium arbitratu,Conuentus veltotius Haníz,vel aliquatum,prout res exigit,ciuitatum przcipuarum indicantur,coricribunturque. 
Non eit hic demàm Hamburgenfis negligenda cereuifia,quayquia fapida & przftans,in Saxonia & alibi pafs;m comiuendatuz. 
56