Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

»ere confpiciuntur, Riuuloshabet plurimos,& lim pi- 
lifsimos, montes fünt excelfi , àrboribus praaltis cir- 
cumquaque v eftiti, nafcuntur vulgó tam in filua,quam 
in circumiedtis campis, maiorona, thymus, bueloffa , 
alizque herbz hortenfes, & , quz chyrurgicis vfui ve- 
niunt, Altera filuz pars Rheno flumine Germaniz no- 
tifsimo, altera Rora terminatur, quz ad Vbiorum op- 
»idulum, X octott/quafi finis Rore d cas, Rheno mifcc/ 
'ur, vbi videre eft , duorum fluminum concurreptium 
xuidentifsimum difcrimen, quorum hoc viride , illud 
fubalbum apparet, Et quidem , vfque adeó tortuofus 
eft Rora,tantisqueambagibus fertur, vt propemodum 
ipfe Mceander videri pofsitjtam autem violentus eft,& 
rehementi curfu fertur , vt quandoque per arua viam 
rumpat;adeo, vt breui téporis fpatio duo vel tria iuge- 
ra alluuione hincadimat, illuc adijciat: vel contra,pau- 
à poft folum quodcunque inundat, calculis, impletat- 
que corrumpit , ficut Rhenuscontra copiofifsimo, eo- 
que pinguifsimo limo fcecunditatem augere folet,licet 
fuperioribus annis plurimos agrosalluuionearenz o- 
mnino perdiderit, Tantam hzcduoflumina, alijque 
minores fluuij,riuuli & pifcinz,vim pifcium proferüt, 
vt ciuibus tenuioris fortunz, magnam vicus partem 
[uppeditent. Ager ferax eft, & nitidus, paícua leta, 
palumbium, aliarumdueauium, ingens aucupium, ma- 
xime perdicum, turdorum , & cothurnicum , anates 
innumerabiles, oronium denique rerum,quz ad vitam 
pertinent , larga copia, Quamuis tamen olim merca- 
ura erat frequentior , tum enim Rhenus atqueRura, 
Duisburgum propius przterfluentes, commodiorem 
mercatoribusaditum prebebant. Etenim,fi quis line- 
1m ducatab Afuburgij, cuius Cornelius Tacitus vt ce- 
eberrimi oppidi meminit, nunc veró pagus, in ditione 
[lluftrifsimi, & Generofifsimi Comitis à Nevvenar, & 
Moería , habebit veterem Rhenicurfüm,quod non ex 
Taciti modohiftoria , qui Rhenum ait Afciburgium, 
Duisburgum verfus,etiam hodie adhuc cófpicitur,ma- 
nifefté adparet. Nam quodifthinc Teutoburgum por- 
rexerit, atque vrbem attigerit, euidentius eft ,condito- 
res huiusoppidi,tam imperitos fuifTe,vt cum nihil ob- 
flaret, quin iuxta confluentem zdificare poffent eam 
tantam commoditatem volentes neglexerint. [Imó & 
annuli ferrei muris pafsim infixi,quibus primnefio fca. 
phas & naues affixerunt, id plané indicant, 
IN D 
j32; EmpzNaA,OrientalisPhrifie Metropolis, vrbs 
oppido, quam elegans , & valdé munita portu, merci- 
moniorum opulentia , & prafítantifsimis zdificijs re- 
tentes excitatis , celeberrima. | 
34. EMBRRICA , Cliuiz ducatus oppidum , Rheni 
propinquitate, Canonicorum collegiata Ecclefia,& mi- 
rioris]iteraturetraditione,memorabile, 
8. FravrosRIGA  Vuleó Dilbao,praclarifsima in 
Hifpania Difcaiz v rbs,maris vicinitatem,mercimonijs 
unplifsimis, agroque£foelicifsimo praftans,qui nó ftu- 
zalibus tantum , fed & delicatulis , queuis abundé fub- 
miniftrat. | 
j9. FRIsERGvVM,Mifenz oppidum riuulus,Slfoutigo 
»adj/vulgó dictusjinterfecat,nec procul inde,Muldam 
fluuium habet,cuius ope,ligna,rei domefticz, & zdifi- 
ijs neceffaria, ex Boiemia aduehunt. Anteportam D, 
Petri.fontem habet.lepre curande idoneum. Solenne 
E X 
icolim fuit;publicis fpe&aculis falutaria Iefu Chrifti 
nerita, annuatim populo reprafentare, feptimana fan- 
ta, que nunc , feptimotantum anno folenni pompa, 
'rijsPentecoftes exhibentur. Anno Domini M.D,XL, 
affu Henrici Ducis, confcripti funt omnes,qui in hoc 
ppido annum ztatis duodecimum excederent, & in- 
enta funt vltra triginta duo millia,feptingenta,&fexa- 
inta tria capita, Anno falutis, M, D. L111. Mauritius 
ixoniz Dux Elector, mortuus, cum X X, militaribus 
gnis, quz hofti eripuerat , in hoc oppidum inuedus 
rre mandatur.Fodinis etiam metallicis,Miffena pre- 
at, quzanno abhinc trecentefimo fcptuagefimotertio 
oli primüm ceeperunt, Cüm autem argento maximé 
oundarent , & ob eam ipfam caufam plures vndique, 
ui rei metallice operam darent,congregarentur,quafi 
'oloniz quedam ad loca vicina, licet non ijfdem tem- 
oribus, dedu&z funt, é quibus nobiliores, & que ho- 
ieetiam florent,lberefdorffum, Garium,A Igebergü, 
rapanaurum veró & Mocchenbergum, vetuítas obli- 
ione fermé obruit. Sed & Igla ipía Fribergum fubfe- 
juuta eft. quantum ex legibus poteft colligi,quas ab il- 
is fe accipiffe , apertéfatentur, PoftIglam Cotteber- 
um fodiceepit. Schnebergum autéab hincannos duo 
le fexaginta, Annebergum feptem & triginta, 
C. 
L1. S. Gar Lr, opp, Heluetici foederis,quo pacto ex 
Vbbatis cella. à S. C'allo,primum conftructa,originem 
raxeritqui cum S,Columbano,falutaris Euangelij do- 
trinam,populo hoc tractuannunciauit, VideStum pfió 
b. v. derebus Helucticis, cap. 4. & confequentibus, 
dmodum copiosé differentem, 
;6- GEpANvn,nobilifsimapraftantifsimad; Pruf- 
t€ Vrbs , decuius magnificentia, etfi iufte magnitudi, 
iis liber, publica, infcripta referri queat , de ca tamen 
'auca in recentiorum hiftorijs, inueniuntur , in anti- 
uioribus etiam, cur deea nihil querendum,caufa non 
eet. 
4. C&NNAPIVM,ditionis Cleuenfis oppidum, ad 
juam,cum vniuerío, eius nominis comitatu ;à Domi- 
iis de Bredenradz, venditionistitulo,peruenit.Preter. 
sbente Nerfa,fzlix, quz anguillas laudatifsimas, &o- 
nnium fluuiatilium delicatifsimas,fuppeditar, 
H$- Gonr1TIvu , praftans fuperioris Lufatiz op- 
P'idum ad Boiemicam coronam pertinet. 
13: GRAVELINGA oppidum Flandriemuniti(si- 
num , annofalutis M. C, LX. conditumabs Theodo- 
ico Principe in pago Diui V Villibrodi , nonus portus 
rimo vocatus,de hinc,Grauclinga,vbi arx nuncà Ca. 
olo Augufto, infignis educta, ante creberrimis bello- 
"um contufífuroribus, : 
48. GnopNA, ftue Grodno,Littauie oppidum fitum 
dGrononem fluuium,quem Germani 9 utnell/patrio 
'eró fermone vulgariter St emer/nuncupant, 
I. GnoN 1NGA infigne Phryfiz meridionalisop- 
P'idum , opulentum ac populofum, ab hoftili incurfu 
'allo munitifsimo , propugnaculis, & muro ,fecurum. 
ncolas , quemadmodum vniuerfa Phrifia , habet fero- 
es, proceri corporis, robuftos, armisiue exercitatos , 
ieque id mirum. Nam frequentibusattriti bellislegun. 
ur, que ipfis nunc cum Epifzopis Vltraie&enfibus: 
unc cum ciuitatibus Phryfiz Ortentalis,punc cum di. 
erfis Saxoniz ducibus, intercefferunt.. Nam ànno fà- 
atis M, D. graui obfidione à Saxoniz Ducecingitur , 
2 qua ipfe Dux bombardica fphzrula lzfus moritur , 
cin Mifenam cadauer defertur.Grauius autem incom- 
nodum altera obfidionejà Georgio Saxoniz Duce fen- 
ij; Anno Chrifti M.D.V. eó quod Groningenfesjpfi, 
*4 quem