Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

ASTRONOMICVM 
ENVNCTIATVM OCTAVVM. 
Verum Iouis curium, accidentia, pafsionefq? eiuldem cU 
tra computum indagare» 
EYZ, latine Iuppiter, naturae eft calidae 
& humda:,humoi£ optimo cogru 9 tem 
perie,nempe Sanguini, in eo enim uita 
politam maxime uidemus,ob quod etia 
louem ueteres uita: fbcium interpreta= 
ti funt.Huius motum iam ante inSatur 
no abunde fatis dedarauimus. Saturni 
enim Iouis & M artis curfus nihil differ 
re diximus,uentre tamen,capite, cauda 
que draconis in pttefenti figura ,diuer<* 
lam a priori partitionem lortitis, duxi 
confultum partium earum paucis me^ 
minilfe.Deinde motum Iouis per Caefarea,ut prius fecimus, exempla 
Rot medii P a ^ am f accre *P r i ma * tac PP rec ^ntisinftrumenti rota cum indice M 
fn tu^d^ lar °ff ertur > cl, i a ^ ) u% j oonumeriinfunt,ficut &inepiciclofit. Intere 
P s cc eft autem illud inter praeiens Iouis,&prsecedens Saturni cequatoriura, 
a I0 * quod in illo uenter draconis ab auge diftet x o gradibus tantum, 8c 
hoc fecundufignoi-c ordinem, qui in Saturno fo graduum,8c contra 
ordinem lignorum,habitus eft. Auges Saturni,Iouis, a Martis; per* 
Auges h 2jP ctu ° Septentrionales perfeuerant,propterquod epiciclus dum a ca* 
perpetuo Scp pite draconisuf^ ad caudam,iuxta lignorum fuccefsionem,mouetur, 
* ‘ * femper a fuperficie ecliptica: feptentrionem uerfus apparet,d cauda ue 
Aux b diftat i ro u % a d caput per augis oppofitum rurfus gradiens,meridionalis di 
V entre x o *gra dtur. Ex quo liquet,quod Epiciclus,donec a uentre feptentrionali,q ui 
j, vero ' 0 non longe abeft ab auge leptentrionali,lecundum lignorum fuccelsio 
nem,ufq? ad alium uentrem fertur,defeendens,a uentre quidem luperi 
ori ulq? ad caudam,Septentrionalis defeendens,a cauda deinde ulque 
ad uentrem inferiorem, meridionalis defeendens,nuncupetur. Ita quo 
que in altera medietate alcendens uocatur.in latitudine meridionali c5 
ftitutus,meridionalis alcendens,inde ufq? ad uentrem aduerfum,feptc> 
trionalis alcendens,dici lolet.Inftr umenti fiibfequentis ufum duplici 
pro more documento nunc exequar. Ortum non Icmel diximus CA* 
ExempluCA ROLVM Imperat: Anno )fo 0 ,diei.3 Februarii.Hor: min, 
ROLlImpe» 4^ poft meridiem, huic numero iam «quato x min. lecunda de 
peratoris* mo. Meridiani autem ratione 39 minuta rurfus addo, Poft quas x* 
quationes,fumma i3 dierum, jo horarum, io minutorum redun* 
dat,ad quod tempus,motum quterere inftituo,hoc paeto. Radicem me 
dii motus Iouis fuper 1400 annum,eoquod jfoo nondum eft inte 
gre completus, ex tabula adiuncftafummo, qua: habe i 7 gradus xh 
minutat. 34. Totidem libra: gradibus & minutis in Zodiaco acce 
ptis,indicem M admoueo. Deinde ultra annos J400 adnatiuitate 
ufqj Ccefaris adhuc 9 9 annos,q uoniam elapfos die apparet,obferuo* 
* Illis in limbo ipfius rota: quxfitis,filum e centro A fuperinpono, in= 
y dicem poftea M fubtusidemduco. Filudenuo A per diem Februa 
Si tii 2.3 edam per horas & minuta,iuxta proportionem, extendo, fub 
, quod denuo indicem M loco, quoperado rotam uftii rdpondentem 
habeo C u *us oftenlbr medium motum Iouis horte natiuae conuenien 
tem,fignauidclicet j j grad. 7 minut, $-4 in dicat, Rotam poft hac 
alteram aggredior,cuius indicem P augi Iouis ( qua: fupra per 4 enu . 
Ctiatum inuenta eft) lignorum uidelicet f grad. 13 minut, 
plico.Ita quoqp eadem rota uenficata eft, Animaduerto nunc gradum 
& minutum in circulo G H I, ab indice M contactum (qui in alio 
circulo k L M offenditur.) pcrillumcequantisfiium E traho,filo» 
que centrum epicicli una cum auge inferi oris epicicliqu.t cum cruce «fi 
lignatur, fubftituo, filo interim ad finem ulq; operationis firmo fic 
retento. Rurlusucro tabulam ingredior, & ab anno 1400 recta li 
nea dextrorfum donec columna cum inferiptione RADIX AR» 
GVMEN1I IO VIS POST CHRISTVM offertur, ^cedo 
in qua tabula ligna x grad, x) minut, o, reperta, in limb inferio= 
ris epicicli iterum requiro. Inuentis,epicicli fuperioris Y oftenlorem 
applico. Refiduospariter annos 99 in limbo eiuldem epicicli nurne* 
ro,per quos filum F duco, unaq; indicem Y fubiicio.Iaem filum per 
i 3 quocp diem (horisfr minutis laltem omifsis) dirigo, directo fic filo, 
indicem Y poftremo fubiugo, quo facto, orbes ornes inftituto meo ac 
commodati funt.Quodli nunc filum a per ftellam in Epiciclo dcpi= 
btam traho, mox in Zodiaco, feptem gradus, x) minut, X, qui eft 
Verus locus uerus i 0Cl ^ Iouis,oftenduntur,Centrum aequatum,quod eft,Signa 
tpe Caroli. ^ ^ ^ ^ (quoad latitudinem infra utendum erit) filum circo= 
f ^ lo G H I, extenlum per centrum epicicli indicat, Coniiderandus 
Cttru aequari! etia hic diligenter locus, a filo per ccti£ epicicli ducto,tadtus,ille enim 
aux uera epicicli dicitur, quoniam remotilsimus i centro mundi eft,i 
quo,fi ligna,gradus,Ct minuta ufq? ad oftenlorem Y fecundu ligna or 
dinatimnumerantur,V o c*f M33 queefunt argumentum uerum, 
deprehenduntur. Obferuabis autem hoc argumenta latitudini poft 
modum inueniendae neceflarium, Leuato nunc deferete, oculis ftatim 
obuiat epiciclus a cauda draconis uentrem meridianu uerfus perges, 
ideoq? meridionalis defeendens uocatur. Stella epicicli ,quee louem re* 
praefentatjin fuperiori parte epicicli apparet,quare Iupiter directus,Sc 
propemodft 
TABVLA 
MEDII 
M O T V S 
iovis 
tabvla 
MEDII 
argvme 
iovis 
G» ♦ 
c | 
« 3 
a g 
i 2.1 
012 
c 
SS 
s 8L 
□ # 
Annus 
Radices 
poftChti 
Ilum, 
v* 4« »4 
S ♦ G, M 
Ra 
ante 
f 
•4 
S ♦ 
idices 
:Chri 
lum, 
G * M ♦ 
G S 
« 3 
5 e 
a H 
0 ^5 
c * 
se 
8 es 
6 S, 
Annus 
Radices 
poftChri 
ftum, 
»• M »4 
S ♦ G 4 M * 
Radices 
anteChri 
ftum, 
.♦ *» •* 
S . C* M 
Chrifli 
0 
’ O 
31 
Chrifti 
y 
45 
3 
7- 
4f 
OOO 
I O O O 
JH Htr 
} 
x 
■ii 
O 
I 2 
19 
4f 
53 
1 t 
T 
ra 
n 
24 
18 
I I 
n 
100 
200 
^OO 
10 
4 
11 
2 
26 
21 
16 
47* 
29 
' 8 
1 
6 
23 
18 
14 
J'4 
43 
11 
400 
fOO 
600 
n 
** 
X 
a 
I 
24 
}7 
5* 0 
3 
Ut 
5 
2 9 
23 
40 
2^ 
24 
’ 4OO 
500 
600 
6 
I 
8 
25 
IO 
4 
50 
21 
52 
11 
5 
10 
19 
5 
10 
42 
10 
39 
7OO 
! 800 
900 
14 
20 
26 
xl 
n* 
T 
ni 
17 1 
io 48 
4 35 
700 
8O0 
9O0 
1 
9 
4 
2 9 
*3 
18 
23 
54 
*5 
3 
8 
1 
16 
2 I 
27 
8 
n 
I OoO 
2 
42 
v 
28 
22 
1000 
11 
12 
7” 
2 
3 9 
IIOO 
s 
8 
5 f 
22 
9 
1100 
6 
y 
27 
O 
8 
4 
I 200 
J 
1 S* 
8 
3 
15 
5 6 
I 200 
1 
1 
f8 
f 
23 
33 
i }00 
V 
21 
21 
wW 
‘VH' 
9 
ii 
I 30O 
7 
26 
2 9 
IO 
29 
2 
1400 
ir 
h 
*3 
30 
1400 
2 
21 
O 
3 
24 
3 1 
rf 00 
V 
? 
X 
2 y 
17 
1500 
9 
15 
32 
8 
59 
16 00 
m 
10 
0 
•-TL* 
11 
4 
I 600 
4 
10 
2 
2 
f 
28 
iroo 
XCL 
1 6 
M 
tr 
14 
51 
I 700 
1 x 
4 
33 
7 
IO 
5>- 
1800 
22 
16 
8 
38 
1800 
5 
J 9 
4 
O 
16 
*9 
1900 
28 
40 
25 
2 
I 9OO 
0 
M 
3f 
5 
21 
55 
2000 
U 
4 
U 
>3» 
26 
12 
2000 
7 
18 
7 
10 
27 
24 
2100 
m 
11 
6 
'a 
2 100 
2 
J8 
4 
2 
54 
2100 
iy 
19 
x 
2200 
9 
y 
9 
9 
8 
22 
2^00 
m? 
?2 
> 
23OO 
4 
1 
4o 
2 
23 
51 
24OO 
>vv 
2 9 
45 
V 
I 
19 
24OO 
10 
2 6 
11 
7 
29 
20 
2f00 
a 
f 
58 
ra 
25 
6 
2500 
5 
10 
42 
O 
14 
49 
z6oo 
\y> 
11 
1 
n 
l8 
53 
2600 
0 
15 
«3 
6 
0 
18 
2700 
JI 
18 
24 
y° 
I 2 
40 
2 70 0 
7* 
9 
44 
H 
5 
4^ 
2800 
ni 
24 
37 
a 
6 
27 
2800 
2 
4 
25 
4 
11 
16 
2900 
V 
0 
5° 
x 
0 
i4 
29OO 
8 
28 
46 
9 
16 
45 
3 000 
-TU 
7 
m? 
”24" 
11 
3000 
? 
M 
i> 
22 
24 
5100 
H 
H 
16 
T 
17 
48 j 
3100 
£ O 
17' 48 
7* 
27 
4? 
$ 200 
a 
1 9 
29 
ra 
11 
35 
3 200 
5 
I 2 
1 
3 
12 
U 00 
2? 
42 
n 
5 
22 
3 300 
0 
6 
6 
8 
40 
^400 
3 
1 
55 
x 5 » 
29 
9 
3400 
7” 
1 
2 I 
i 1 
14 
9 
i 1 ~ 
l COO 
8 
8 
22 
5 6 
3500 
I 
15 
52 
4 
»9 
38 
/ / 
; 600 
U 
21 
16 
43 
3 600 
8 
20 
23 
9 
2 9 
r 
3 >0Q 
-J-U 
20 
34 
10 
3° 
3700 
3 
14 
54 
3 
O 
36 
13oo 
x 
26 
47 
T 
4 
17 
3800 
io 
9 
26 
8 
6 
9 
1,00 
nj> 
2 
59 
-j-»-. 
28 
4 
39°° 
5 
? 
5> 
1 
11 
34 
4000 
«t 
9 
?? 
2 1 
5i 
4000 
11 
28 
28 
6 
17 
3 
4.1 00 
25 
46 
1 5 
3* 
4100 
6 
22 
5> 
11 
22 
32 
4200 
J 
21 
25 
9 
2J- 
4200 
x 
17- 
3o 
4 
28 
1 
j 
V 
27 
52 
vw 
3 
I 1 
4300 
8 
I 2 
1 
IO 
3 
1° 
4400 
ni 
4 
5 
a 
26 
7? 
4400 
3 
6 
Ti” 
3 
8 
9 9 
4900 
T 
10 
18 
x 
20 46 
i 45oo 
*0 
1 
3 
8 
14 
28 
4600 
16 
14 
33 
f 4600 
4 
*5 
34 
x 
29 
f 7 
4^00 
Ut 
22 
44 
V 
8 
20 
j 47oo 
I I 
20 
S 
6 
2 9 
26 
4800 
3 
28 
5>- 
>? 
2 
7* 
\ 4‘dOO 
6 
i4 
36 
O 
0 
55 
4900 
f 
10 
IC 
25 
45 
j 4900 
1 
9 
r 
5 
6 
2 3 
cooo 
II 
11 
23 
>> 
if 
4i 
5000 
8 
3 
38 
io 
11 
52 
f 100 
m 
*y 
3 6 
a 
M 
28 
;f 100 
2 
2 8 
9 
3 
17 
21 
J200 
T 
23 
49 
x 
7 
15 
f 200 
9 
li 
40 
8 
22 
5i 
jru 
0 
2 
_ru 
1 
2 
f3°o 
4 
iy 
1 1 
1 
1. - 
28 
20 
f4oo 
x 
6 
T 
24 
49 
5 400 
11 
11 
y 
3 
49 
5" joo 
a. 
1 2 
28 
m 
18 
36 
5 500 
6 
6 
M 
0 
9 
18 
f 60 0 
• Yx 
18 
4i 
JL 
12 
13 
5^00 
1 
0 
45" 
5 
14 46 
S> 00 
H 
24 
54 
Yp 
6 
10 
yroo 
7*, 
15 
1 6 
IO 
20 
25 
5*800 
£J- 
1 
*9 
5> 
5-800 
2 
29 
47 
3 
*5 
44 
5-900 
V 
y 
20 
Ut 
23 
44 
9 
14 
T 8 
9 
I 
13 
6000 
\£=- 
1 i 
33 
17 
3 1 
6000 
4 
8 
49 
2 
6 
4* 
6100 
X 
46 
T 
11 
18 
TToo 
11 
3 
20 
> 
12 
11 
6100 
SI 
2f 
59 
m 
5 
5 
6200 
5 
27 
52 
0 
17 
40 
6^00 
xz 
2 
12 
V 
28 
5 2 
6300 
0 
22 
22 
5 
23 
9 
6400 
25 
8 
16 
>? 
22 
32 
6400 
7 
1 6 
93 
IQ 
28 
38 
6500 
X» 
14 
3) 
25 
16 
25 
6joo 
2 
11 
24 
4 
4 
> 
6 600 
V 
20 
s* 
\W 
WV 
10 
12 
6600 
9 
5 
99 
9 
9 
3* 
6700 
►n- 
27 
5 
nj? 
3 
59 
6^00 
4 
0 
26' 1 
!' 2 
25 
4 
6800 
V 
3 
18 
X 
2y 46 
6800 
10 
24 
j 
| r 
20 
3? 
6900 
m 
9 
3i 
21 
33 
6 90O 
5 
9 
28 1 
! 0 
26 
2 
yooo 
xcc 
4? 
JL 
15 
20 
7 ->oo 
r 
1 3 
9 9 
6 
1 
3i