Die digitale Landesbibliothek Oberösterreich

ASTRONOMICVM 
CAESAREVM 
puncto H, quantumfc?: Cometa ab occafuacquatoris elongaretur 
innuerat. Angulo paulo ante reperto, nunc*quatoris angulus & ho 
rizontis in meridiano noftro Ingolftadienfi confertus, qui gradusha= 
bebat 45 mi. zo } producere gradus f j mi, 44 videbatur,tota» 
lem fes angulum,quo cum declinatio St afcenfio Comet* recta fic in» 
uentaeft. Quantitate anguli integri fiue totalis a C verfus B in 
Ji;nbo qu*fita E literafcriptaeft, mox filo in A B lineam repoli» 
to margaritam fuper 49 gr. 8c mi. f 4 illata eft. Tertium filo per 
E traCto,margarita dccli. 36 g f 8 m uixta Fininftrumetiareapro 
diderat. Deinceps a G in A vfq? denumeranti gr. 3^ mi j7oc 
currerant, interuallu punCti recte afeendentis comet*, punCtiq? equi» 
Ctiaiisdefcedentis. Superiusauteoftenfbeo,quomodo lcs j 89 c; 
S 0 mi. prarcife occafum tenuerant, iccirco iam 3 e gr. 17 mi, ab 
cis fubduco,quorum refiduum gr. j $ o mi. 3 3 alcenfio comet* re 
Cia dicitur. Tantum ergo requirebatur cognitionis ad comet* mo» 
tum perferutandum, ex quibus vn;i liquebat caudam comet* a Sole 
generatam St vmbr* modo (qualis reuera fuit) Solem fubinde alfe^ 
quutam. Quam rem, vt lim verius confequutus fequenter audies. 
caudas animaducrla. Caput ) >. 
OnieCturaiam pr*ualente cauda a Sole vmbr* mo* 
do generari, comittere non potui,quin illud exactius 
ad huc peruiderem, proinde huiufmodi propofito ag« 
greflus hocfum, Incaud*extremo punCtueligens, 
eiusillico extantiam fupra horizontem collegi, grad 5 * 
vtante io m 3, fimiliter azimuth eiufdem,quod 
eratfeptentrionale $<s graduum. Occafus ia fpa^ 
cium fiue amplitudinem ^ti gradus 3^ mi. — br* coniungeti 
gra, 6af mi. ortafunt. Ea deinde graduum minutorum^ fuma 
in meteorofeopio ab A contra C qu*fita, punCto G lignata eft* 
Iatnfurfum a G numerans gra. 10 mi. 3 altitudinem Tcz l cum 
F notaba. Poftremo filum per F creCtum in limbo gr, z j m 3 3 
inpuncto E abfcidit,qu* quidem eft capacitas anguli ab horizonte 
& circulo qui ab extrema cauda in occafum jq-ti gradus minuticp 
3<? =h ducitur, caufari, M argaritapoft in eodem F ftatuta, filocp 
fuper lineam A B promoto, vnio gra, <59 mi* jo inpuncto H 
per lineam A F fignificato demonftrat, femper enim line* A F 
quantitas difeenda eft in linea A B, veiiiti ad naufeam fere haCten 5 ' 
inculcatum eft* 
DE VERO CAVDAE EXTREMITA 
tis loco,eo que in ecWptica poflederit,deqj eiuidem ab eefipti* 
cadiftantia reperta. Caput 14, 
Nguloproxime inuento gradibus videlicet zj ihu 
3 j, alter ex capite 7 cognitus committitur angulus, 
qui itidem graduum eft 38 mi, j er, excombinatio 
ne iftiufmodifuperant gradus 39 mi, 47. Perqug 
verum extremitatis cauain* locum,latitudinemqs fic 
exquiro. Filum vna cum margarita interuallo huic, 
qnod extremitas caudee cuoccafus punCto fecit gra* 
dib^lc* 09 mi» jo in A B impones, ide in limbo fuper gra 3 9 m* 
47 angulo 
4 7 angulo integro leu totali protraho,St vnio puCtum in area tenet, 
quod extremitatis f*pe diCt* latitudinem refpeCtu eeltfpticx, gra 
dus nempe mi. 44 comonftrat. G vero flibtus F acceptu, 
ab A coputantiin G v% reprefentatveramextremxcaudxcom 
putata diftantia, videlicetgr. 40 mi. 47 in ecliptica a gr. 5 4111 3« 
totade gr* St mi. cotra fignor&prdine numerati,St hoc a j 4 gra, 
3 <s m sh incipieti, verus extremitatis locus in gr, j o m f 7 c? iacidic* 
QVOMODO POSTREM VM ET CER, 
tfftmd cauda cometae a S ole generata repertu fi t. Caput.) f. 
O quo Cometa per me obferuabatur die 13 nimirtf 
AuguftiSol Z9 SI gr. vicefimucp minutu incoluit, 
hic quod Solis theorica tu perdocuit. Verusctta C o 
met* locus e capite 11 cognitus eft eft e 3 9 S) gr* 
St mi. if, itaquod Solis deCcmet* diferime j o gr. 
St f mi. fuerit ad anuiflim, Ad h*c pr*cedens ca» 
putlocucaudxextremxgr. Leonis j o Sc mi. f 7te» 
nui fle comcnftrauit, vnde St illud liquet,quod caud* extremitas a ve» 
xo Comet* loco non niii 8 gr. St 18 mi. abfuerit. Htjs conflan 
tibus arcuqui i .Sole per comet* mediu tranfiret imaginabar, arcu ite 
aliu a Sole per Caud* extremitate ductu. Atqui certu erat arcus am 
bos a Sole tractus, alteru per corpus Comet*, alteiu per extremitas 
«ecaude eunte,eofcie efle,cu angulos pares cu ecliptica uixta Solis gra 
dum efficiat,ex quo fequitur rurfiim linea redta,qu* e Sole per come 
ta educitur, vel educi cocipitur^ade per caud* mediu logitudinaliter, 
vt fic loquar, tranfireoportere,quod fi eft,vt eft,couincitur quocp cau 1 
dam a Solis lumine caufari, qua quide re penitius hac induftria difcufi 
fimus. Numerantes ab A meteorofeopii verfus C gr. j o mi. f di= 
ftariafca: ComctpaSole, eadccu G literainfcripfimus.Cometeite 
Jatitudinegr. fc^ i3 mi. aG furfumverfus Bcoputateslitera l 
notauimus. Per I literapoftea ducetes filu abeo punctu Eoftedi vi= 
dimus. Poftarcuma C contra E contemplanti gr. <57 mi. 49 of* i 
ferri coperimus,quatitateanguIi arcus pr*dicti, illius viddicet, qui 
a Sole per cometa imaginaC St ecHpticacoclufus cft. Hocfaito ab 
A loeu extim* caud* a Sole diftantem, qui eft gr, 5 8 mi. z 3 c*pim’ , > 
numeratocp lircra L appofuim’\ Ab L deinde afeendetes B contra 
latitudine extremitatis, qu* eft gra. mi, 44 accepta F litera inii» 
gniuimus. plinc filuper Fcmilfum prope limbu in pucto E fecare 
vifumeft,pr*terpauca M.quxproculdubioinftrumcticulpa, obfer» 
uationenimiiu iniquius peracta, induci potuerunt. Vtrifqs igitur an 
gulis illis libi paribus,omnino neceftc fuit arcus quoq? a S ole eductu3, 
alteru per Cometa, alteru per caudaeiulde fibi couenire, eofdec^ efle* 
Quod fi eft, oportet linea a Sole per corpus Comete eunte reCta, etia 
per comet* cauda fecudu longitudine rectiffime ferri debere,adeo ex 
hoc omni liberatus fum dubio,imo credere coactus fiim,vdinuiC,cau 
da a Sole oriri oportere. Poft hac aute vnionc punctui i annectens, 
filu in linea A B promouim^quo promoto ftatim in H punCto mar* 
f alita Solis Reornet* differetiam, gra. vc z zf mi, j 4 monftrauerat* 
'oftremo vnionefuper F firmates,in linea A B punctu M,ab A 
diftansgra. 4° mi. 2.9 extremitatis caud* Solifqi diferimendidicit 
mus. Soiis&co: differentia fublata ab 40 gra. & 19 mi. reliqui gra 
du£ jf mi. tacti 1'unt, longitudo caud* totius venflima. 
Vitra mirari forfan quis poffit, qui faCtu fit,vtquoniamcaudaaSo* 
le fit prta, furfum tamen vergerit,n6autem deorfiim St terr* incum* 
bens,qua de re,vt etiam rudioribus fatis fiat imaginem fubaungerevdt 
kvifumeft talem, in qua citra fpeculationem res oculis fubcjcitur*